Volèm morir al país!

M'arrestère de matin per beure lo cafè al bar de Fabrègas. Aquí m'aculhiguèt la tèsta de gondòla de l'endrech, Pentacosta, un vièlh nascut benlèu en l'an mila uòch cent sòrbas, que, gras coma una codena e debonorièr, èra ja al talh, en se faguent una rinceleta al vin blanc.

Se lo mond d'aquí l'an escaissat aital, es pas que, mai qu'un autre, siaguèsse estat tocat per lo Sofle-Sant, luònh se'n manca, mas que, grand fug-l'òbra davant l'Etèrne, èra a la nòça coma un vèrm dins lo formatge, lo jorn qu'aprenguèt que lo govèrn anava raubar, al paure mond que se crèban, un jorn feriat, per li pagar las rendas, a el, que s'engloriòla d'aver pas jamai levat una palha de per tèrra !

E lo vièlh fenhant, tre me veire, d'estacar son bot. Aital filosofava aqueste matin d'aquí:

- O pòs pas saupre tu, que te cal banhar la camisa per me ganhar las trempas, mas lo tantòst aprèp lo dinnar e lo penequet dels Fuòcs de l'amor, i a las reclamas pels vièlhs, perdon, pels seniors.

   Primièr lo montamametas qu'es puslèu un montamajoretas, amb dessús una crana mameta que sen'manca de bèl pro que siague rança e que m'agradariá plan de m'assetar sus sos genolhs. Te vantan puòi la podra d'embòrnia per te daissar entendre que te van tornar butar los peus, de potingas miraclosas per luchar contra lo vielhitge que vòl, ò malasòrt !, mas es aital dempuòi lo temps que las bèstias parlavan, qu'ajas totjorn pet o foira. Venon la prostata e los destorbes de la botarriga amb las borrassas per aqueles que pissolejan sens se'n trachar. La femna espompida que te ditz d'una votz suava e sensuala, « Abans ère tota acoquelida, ara, amb las borrassas Pompapissa, gause ! » E, per t'o provar, de te faire petar un grand escart dins un pegacòs motla-figa, a te donar lo vertolhon ! Tomba plan que la reclama que seguís, « per nautres los òmes ! », pòrta sus los destorbes de l'erreccion, per que los bicafrejas que s'aisagan de longa los solièrs poguèsson tornarmai auborar lo pavilhon, una pastilheta e òpa !

E la banhadoira amb una portanèla , aquí una fotimassejada qu'i caliá pensar ! Dintras dins ta sala de banh, te despolhas, nus e crus, te basta de dobrir lo portanèl per èsser de plan-pè dins l'aiga, enfin pas completament, que, te cau primièr barrar la clèda, clavar lo bartavèl, abans que de la faire rajar dau canelon. En un mot coma en cent, te jalas abans lo banh, e pièger encara, un còp que siás tot banhat, te cau esperar que se n'ane l'aiga per sortir, qu'es fòra de question, de descadaular, d'alandar la postèrna e de rinçar lo pasiment. Alara, sanglaçat, te pòs tornar vestir qu'as pas pus besonh de te secar, es fach. Mas es indefugible, as atrapat lo còp de la mòrt.

As benlèu davant tu, en estiu solament, en ivèrn siás plegat mai lèu, quauques setmanas d'utilizacion, que deves consacrar a causir ton assegurància obsèquias, e passar coma dison, una convencion : a tu de faire lo mòrt, ad vitam æternam, a eles de te prene ta pecunha, lèu fach, plan fach.

E coma per còp d'astre, la mòrt, l'Auriva dins tot son ample, t'arriba a la reclama seguenta ! Es pas polida la vida ?

« Nòstre assortiment es tan bèl,

Qu'en lo vegent, vos balha enveja,

De barrar l'uòlh un pauc pus lèu ! »

Una caissa de rove clar, plan mofla e confortabla, una filha de las sèt beutats que te ne fa una, que te despassís, te desfronsís, te rajovenís qu'es pas de dire. Se siás dintrat dins la vida rufat coma una passarilha de novembre, ne sortiràs lis coma un formatge lavat ! Ieu qu'ère puslèu un bon vivent e qu'aviái la peta de faire un mòrt marrit, siái, a cada còp que la vese, d'a fons solatjat e me trigue de me faire pastissejar per la polideta.

A la condicion, que mos eiretièrs resistiguèsson a la darrièra mòda que nos ven d'Alemanha. Aval, an començat de deslocalizar los vièlhs. Òc-ben, una mameta, un papeta que t'encombra, d'aquò rai, basta de li pagar lo viatge sens retorn cap a las Espanhas, la Romania o en Tailàndia que los ostaus de retirada i son plan mens cars. E la jornalista que fasiá remarcar a la dòna qu'aviá plaçada sa maire plan luònh, a petelega dins las Índias, qu'èra pas practic de tròp per l'anar vistalhar, de s'entendre respondre que tot biais, se'n fotiá, que la seriá pas anada veire dins lo moritòri d'a costat. Òsca !!!....

Doncas, se per mos nonanta, dins pas gaire, me vese la familha arribar en diguent « Papet, t'avèm crompat una bilheta, vas far un viatge polit ! », me tirarai d'aquí per me fotre dins lo potz ! Per un còp beurai d'aiga, e auretz pas que de barrar la portanèla...

Macarèl, volèm morir al país !

Volèm morir al país.