Per l'Egeria que me butèt aquí, sus la tèla,

Quand vendràs vièlha un ser a la candèla,

Te trufaràs pas pus del paure de ieu, Ò malonèsta!

Que te caldrà cavalcar lo teu de monta-mameta!



vendredi 9 décembre 2011

Bestiari


   I aguèt primièr lo perruquièr teletaire per chinet pomponejat a tanturla cogorla dau fòrt poder de crompa.
Avèm vist alara, a cha-pauc, las laissas dels subre-mercats s'emplenar de cantonadas de totas menas, pas que pels animals de companhiá, de las mangisclas a las banastas, dels colars a las joguinas que prenguèron de mai en mai de plaça dins los magazins.
Venguèron puòi, en tota logica, los cementèris per animals:
"Dau Caraven fonsut cap a tu ai gingolat,
E monta mon jaupal, Ò mon Mèstre ben-aimat..."

Ara ne sèm al plat fin e adobat per dire "t'aimi" a un cat qu'a ges talent e que ronca sus un coissin de seda. Sèm dintrats dins l'edat, nautres que n'avèm pas pus, de las mutualas pels animals, mas tanben dels restaurants e dels bordèls per chins. En mai, los nòstres trenta milions d'amics consumeires, quand son luònhs d'aqueles luòcs de perdicion, an drech coma totòm als "sex-toys" estudiats pas que per eles, daquòs que disèm en lenga nòstra, en bons descendents dels paures catars, consoladors per un consolamentum un pauc particular...
Puòi per se destibar, aprèp sa partida de patas en l'aire, lo vòstre companh melhor, se tal es son bon desir, podrà anar al jacuzzi concebut especialament per son confòrt. Pas qu'aquò.

E, aquest'an avèm pojat un parelh de barrançons de mai sus l'escala de la conariá umana, qu'es illimitada, contrarament a aquela de l'oncle Emili qu'èra totjorn tròp corteta per amassar las olivas nautas que caliá abandonar a l'aucelum.
An engimbrat, lo calendièr de l'Avent pels cats e ne fan una reclama a tot petar. Cada ser, la mamaneta afeccionada dobrís lo fenestron dau jorn per apasturar sa mimina de çò melhor, li faire tastar un tròç de rei e li faire esperar atal sos nombroses presents de Nadal.

Cossí ne sèm arribats aquí ? Cossí una galanta chatona un pauc cata-banhada, es ara venguda vièlha bica acatonada, abandonada de totes levats de sos cats, preda sens defensa pels aucèls de rapina dau mercantitge?
Per quin mistèri de l'evolucion sèm passats de l'auca blanca polideta qu'èra, que fasiá la cata-miaula abans que de se daissar embaucar darrièr un bartàs, ( e de daissar lo cat anar al formatge!), a la bartavèla lenguda, agaça fenestrièra de la maduredat. Per quina transformacion de la cadena d'adn la nièira o la mirgueta de ton còr son vengudas amb lo temps loiras, colòbras o mandras e puòi vacas o cavalas? E vai te'n saupre coma la poleta vilandresa que te fasiá pantaissar, de còps un pauc grua, de còps un pauc merluça, s'es mudada puòi en tigressa, dragàs, o cogar ? E perqué son ara, amb las annadas, totas tant piòtas !!! per se crompar aquel calendièr de l'Avent per sos cats?

Ma canicha de ma canicha, Darwin ajuda-me ! Veni cabra ! I compreni pas res pus a ta teoria e me demandi francament se te siás pas engarçat a de bon. La piòta de Nadal, gra ultim de l'evolucion ?

Per çò dels òmes es plan mai simple qu'an pas gaire, pecaire, evolucionats. De Berluscòni a Quadafí o a Estrausquan, en passant per nòstre car ministre de la cultura que tant fa per la lenga nòstra, son soventas fes gals, de còps gal-galinas, lapins e totjorn pòrcs ! Pòrcasson o pòrcassàs, pòrcs cashèrs o pòrcs alals, son totes de pòrcs, pas mai que de pòrcs.




samedi 26 novembre 2011

L'examèn

   Teni un amic que ven de capitar son examèn. Dins la nòstra còla d'ases, de còps que i a, i a de miracles! En mai aguèt una nòta de las bonas a son examèn de colesteròl, me podètz creire, mencion subre plan amb felicitacions especialas de la jurada que lo convoquèt per lo benastrugar :
- Avètz un taus qu'es pas de creire de colesteròl.
- Qu'es aquò l'esteròl ?
- Lo colesteròl es una mescla onchosa que se passeja dins vòstres tudèls, canaulas e canelons e que s'i fasètz pas mèfi forma un tap. E tap tarat taparà e vos farà lèu-lèu petar lo fusible.

   Imaginatz son espant ! el que se manjava las cinc fruchas e legums, assegurància vida famosa, sens brica comptar aquí dedins las mongetas dau cassolet ! Solament s'èra confondut, se las manjava, las cinc fruchas e legums, cada an e non pas cada jorn. Çò que fa que s'èra fach bèl, pançard te teniá un esquipòt coma un barricòt, un cuol coma una tina, portat per de cambajons mai gròsses que de semalièrs. Quand lo vesiá redolar, l'enterraire dau vilatge lo fintava d'un uòlh marrit :
«  Tus ! Quand moriràs, me caldrà faire dos viatges ! »


   Te l'an fotut al regim ma canicha !, quicòm de tarrible. El que se seriá chapat un curat farcit d'ostias fa ramadan tot l'an ! Quante sòrt miserable ! Ges mejan de quichar l'arrencada, de tugar lo vèrm sens culpabilizar d'a fons. E per s'onchar lo gargalhòl, se banhar l'enche, d'aiga sonque d'aiga, pas que d'aiga, tristoneta, palinèla. Enebit a tot jamai lo poton amorós a la cantina de tisana de gabèls.
Ò marrit temps de secaressa, coma son long los jorns e las nuòches quand òm fai mai de badalhs que de pets ! Lo paure el, quand vei una emission de cocina al la TV li sembla qu'agacha un film porcassièr, s'es una emission de Maïte, un porno hard-hard.
Lo tatoatge d'un boton de ròsa que s'èra fach faire, dins sa joinessa seixanta-uòcharda, sul pitre, a l'endrech dau còr, dins lo temps de sos primièrs esmais socialistas, venguèt puòi flor espompida jos Tonton. Ara per ara es a se passir, se marcir dins los plecs e replecs de sas popas tombantas, semblariá qu'agèsse pas subreviscut a Sigolena e companhiá. Mon amic es vengut a de bon un socialista mòl, un de mai.

Pr'amor, s'es afiscat un temps a las drògas ponchudas. Nos a fach un jorn un over-dòsi de Tanecòl. Ba sabètz, Tanecòl lo iaort per las tanècas, aquel que te manja mai lèu lo compte en banca que lo colesteròl. Tanecòl al bifidús actiu, per aqueles que fotan pas res, de la formula enriquesida al probiotic, benlèu una mena de migon o de güano ?, que te fa marrit trip butar la flòra de las tripas qu'a costat la selva amazoniana es un ermàs subrepasturat que lo fuòc i a passat tres còps. Es que puòi, te cal anar al païsatgista, per te faire desbosigar d'en pertot!
Tanecòl,  l'alfa e l'omega 3 de ta santat, un alicament coma dison, de potingas bonas coma de mangiscla que te garisson de las mangisclas marridas coma de potingas, e mai abans que siaguèsses malaut !
Un còp que lo siás es quicòm mai. Los alicaments son coma lo mond de Lamaló, s'as d'argent pòrta lo, s'as de mal garda lo !
A dicha de contunhar aqueste regim, que lo fa semblar a un cent de clavèls, lo paure mon amic se va morir garit !

Ieu, li ai aconselhat d'arrestar d'escotar aqueles messorguièrs e de faire coma mon filosòf de paire que capitèt el tanben aqueste examèn tarrible : un cacheton per luchar contre lo colesteròl, pòs èstre practicant sens èstre cresent, e òpa ! una lesca de salsissòt o de botifarra per lo faire endavalar.
E òc, cal pas galejar.

dimanche 30 octobre 2011

L'estaca

   Dins los temps cambiadises que son los nòstres se volèm pas passar per d'endarrièrats de primièra, los angleses dison de "has-been", de "es-estat", se nos en volèm sortir a bragas netas, los franceses dison: "la têt' haut' !", se cal benlèu téner al fial de l'anament de nòstre mond.

   Basta per exemple, per prene l'auçada de la mudança de la societat d'agachar çò que sobra de çò que los ancians, dins lo temps que Matusalèm èra jovenòme, sonavan "los sèt pecats capitals". Pichon rampèl per aqueles qu'an escampat a las ortigas lo catequisme de sa mameta rança o que se rementan pas de Seven de David Fincher. Los sèts pecats capitals son lo goluditge o golardisa, l'enveja o cobésia, la colèra o ira, l'orgulh, la pigresa o canha, lo gorrinitge, l'avarícia o estacadura.

   Lo goluditge d'un còp èra es racat, es lo mot, per nòstra societat que fa de cada jorn un jorn d'abstinéncia dins l'escudèla.Te cal, se vòs pas passar per suicidari, èstre vegetarian e te noirir sonque d'èrbas nomadas polidament "ensaladas" que son pas mai que de pastura, faire l'autopsia de ta mangiscla en apòrts jornadièrs e militar ipocritament per la reabilitacion dels espinaces, dels tòpis e de las cogorletas, en cridant per las plaças, la cara blanca coma de farda, qu'es quicòm de requist.
(Nda: La cogorleta dona pròva que los paures catars d'un còp èra tenián la vertat, lo mond ven dau diable! Cossí un Dieu poderós e aimable se seriá poscut engarçar a n'aquel ponch?)
De segur te cal bèure d'aiga, sonque d'aiga, que te vendon mai car que lo vin. Mos amics vinhairons son d'empoisonaires e ieu siái pas mai qu'un pauròt pebròt alcoolo-resistent! Resistirai!

   L'enveja n'es dau còp capvirada: lo que fa enveja uòi fa pietat, tant es magre coma una bicicleta!

   La colèra es de bon ton: l'òme de patz es un caponàs, un escolhat, que cal de longa se cargar la colèra, s'empebrinar, se botar la crèsta roja contra tot e contra totes, per de fotesas, de parpèlas d'agaças, e mai se Jèsus, Gandi o lo Dalai-lama son pas jamai estats tant unanimament remirats.

   L'orgulh. Plan vist tanben aquel que se pren pel Grand Mostardièr dau Papa, qu'es gloriós coma un pesolh reverdit tant son Ieu es exepcional.
Mas mai la planeta es trepada d'aquela chorma, d'aquela molonada de mond tant bèls, mai vira de caire.

   La pigressa, la paura ela, es per contra totjorn pas de mòda. Trabalhar mai per ganhar mens, faire d'espòrt, corrér per pas res aprèp pas grand causa son de vòga.

   Lo gorrinitge.Vesèm florir tanben, florir es de segur un biais de dire, de manièras per lo mens estonantas: l'epilacion totala n'es una. Çò que fai que lo pecat capital lo mai chanut, o sabètz lo gorrinitge que se disiá tanben "pecat borrut" ven d'èstre tornar qualificat pecaire en "pecat pelat" que de bartasses e de matas n'i pas pus: lo mond se fan desbosigar de cap a cima!

   E l'avarícia, que jamai lo mond son estats tant estacats a son aver. Son piègers que s'èran cagadurs o esquichan-bonhetas, mai n'an, mai ne vòlon, mai s'estacan.

   De l'estacadura a l'estacament, de l'estacament a l'estacatge, pichòtas cambadas. N'i a que, plan desborrats d'en pertot, coma se dèu, s'estacan als barrançons dau lièch, amb de manetas, abans que de s'emparadisar e que d'anar al contentièr. (A prepaus J., se me legisses, es qu'as pensat de destacar M. L.?)

   E l'autre jorn, que barrutlavi per mon trabalh, siaguèri estabosit. Una jove maire menava sa drolleta a l'estaca coma òm passeja son chin, dins un vilatjòt de Gard que i passa una veitura cada còp que me tomba un uòlh. Aguèri pas léser de veire s'èra una d'aquelas cordilhas automaticas que basta de quichar sul boton per que te torna lo chin o la drolleta al pè, mas dempuòi aquò me trabalha.
Benlèu la sortissiá per qu'escampèsse son aiga al pè d'una platana, benlèu qu'aquela paura femna se podiá pas pagar lo colar electronic qu'emplegan ara los caçaires. Ba sabètz, un colar amb de pilas fòrtas e una telecomanda dins la pòcha. Quand lo chin o la drolleta van tròp luònh, puslèu que de se desgargamelar per los cridar, un pichon còp sul boton roge e lo chin o la drolleta, a quatre quilomètres, te prenon una castanha electrica per li faire comprene de se'n tornar!

Es pas polida nòstra epòca!

dimanche 16 octobre 2011

Jol signe dau zèbre

   Per l'autre zèbre que se reconoisserà.

  Nasquèri jol signe dau zèbre.

   Non, non, es pas una asenada. Aquò comencèt amb lo paure mon pairin que, quand nos vesiá arribar, drollets, mon cosin primièr e ieu, mancava pas de nos saludar d'un aire trufandièr e entendut d'un: "veja-aquí los zèbres!"

   Un pauc mai tard al licèu, lo pion, quand me flancava una retenguda, la ponctuava totjorn d'un copant: "lo zèbre, al placard!".

   Apuòi, lo patron, me repotegava tot lo Sant-Clame dau jorn: "ne fasètz un de polit de zèbre!" mas zèbre o pas zèbre me gardava, e plan content encara, que me fasiá trabalhar coma un animal de bast e m'apasturava d'un patin-patan pas res, de quauques regardèlas.

   Aquò o devi dire me carpinhava, me tafurava, me quisonava; ieu que me vesiái puslèu garanhon de bona raça, chival de pura sang, èri quitament pas chival de remonta, que me fasiái dire de longa: zèbre.

   N'aguèri la cachavièlha, me despertèri la nuòch amb las tressusors long dau rastèl, talament que la rega de mon cuol ne fasiá canaula! Cabussèri cap e tot dins la demingra plonda, lo potz fonsut negre escur...
Ne pissèri al lièch.
Me mandèron al pissa-quològue: pissèri sul divan.
Me remandèt, paure zèbre incontinent, me far sonhar a cò d'un pissa-quiatre que m'aconselhèt una pissa-quoanalisi...

   N'èri aquí, al pus prigond de mon desaire, prèst a me tirar de davant. Mas, coma o ditz la dicha: es dins la necessitat que l'òm conois sos amics. N'aviái pas qu'un d'amic, tan capfòl e ilhauçat coma ieu, que qual se sembla s'embessona. Me sortiguèt dau fangas movedís que m'i abissavi, fa pas gaire, la setmana passada. Tot bestiament.
   Me mandèt d'Africa, que s'i passejava a l'encontre dels autres pòbles escanats, una carta postala, amb un zèbre en foto e escrich dessús un reprovèrbi d'aval:

" Un òme sens cultura, es coma un zèbre sens raiaduras!"

   Òsca! Èri salvat. Tròn de muòla! L'ase te fote! Sulpic o comprenguèri tot dau mond que nos enròdan: son pas que d'ases, nus e crus, despolhats de sa cultura. Ases nascuts, ases demorats, domètges, que plegan l'esquina davant lo gal escanaire que caldriá sagatar.
   Borricalha d'Occitània assedada de sa lenga mas que carreja sa carga, en silenci, muda e bocabadada, enluòc de bramar, d'endilhar, de reguitnar, e de se ronçar dins los brancats.
Ases per s'enzebrar, qu'an pas encara coma "el búrro català" cargada la rauba de sang e d'aur de sa cultura...
Aubora-te raça asina,
Jos lo sant-clame del solelh,
N’i a pron de plegar l’esquina,
Lo temps dau gal s’acaba lèu.

E perqué pas començar per l'Occitània-Pride dau 31 de març? 


 

vendredi 30 septembre 2011

Avís de tempèsta!

   D'unas me van dire de misogin a legir aqueste.

   D'autres van rire d'aurelha, d'amagat de sa polida, nòvia, calinhairitz, de sa mestressa, femna, companha, molhér, de sa mitat o de son tot, de sa patrona, de son governament, ministre de las finanças, de sa marrida espina, de son dragàs e te sabi... Es pas a ieu d'o dire. Mas çò que siái segur es que se van pensar en son dintre, aquelas faussas cadaulas:
- "Tè, aquí lo Monta-Mametas que te lo manda pas dire e qu'a plan rason!"

   Avalisca! Assumissi al nom de la part mascla de l'umanitat, dels dreches de l'Òme e de tot biais anam faire pojar las estatisticas dau blòg e es de bon prene.

   Se me permèti d'escriure aquò es que los parents se son sagnats a blanc e m'an tengut a las escòlas per que m'endiplomèsse en" Freg e Climatizacion" a un nivèl bèl e que posquèsse legitimament afortir uòi, sentenciós çò que cal, que:
"Las femnas an un problèma de termostat".
Aicí sèm.

   En estiu s'estofan, en ivèrn son de glaça, son pas jamai a carrau. Basta d'anar a un maridatge estivenc per te las veire totas amb lo fuòlh per cantar dau capelan se faire de vent coma las marquesas d'un còp èra, de montar dins las estacions d'esquís per las trapar totas embarradas dins la sala de repais, assetadas sul caufatge amb sos quaranta anoracs!

   Mas çò piéger es al lièch, quand tus siás nus e crus coma Adam aprèp qu'engoliguèsse la poma, ela a lo pijamà en coton borrilhós, lo tuga-l'amor, la coineta, la flaçada dau chival, lo plumon de la grand, las caucetas, una bolhòta a cada pè e encara te cascalha de las dents a pas poder barrar l'uòlh de la nuòch!

   N'èri aquí de mon pensament a me demandar çò que trucava dins aquela mecanica al demai perfiècha e que ne sèm, o cal dire sénhers, totes enfachinats e abramats. Benlèu qu'aquò poiriá venir de l'evaporador o d'un capillar que s'engorgolha, d'un rai cosmic tombat onte caliá pas que tombèsse?

   I a de mond que trapan sas idèas en se barbejant, s'agachant ufanoses dins lo miralh enganaire, "O miralh, miralh mon bèl, diga-me..." e que te daissan a pensar qu'es plan damage que se gardèsson pas tot son pel. D'autres prenon sas decisions màgers, de matin, assetats sul gabinet, dins la solesa dels cagadors, un pauc coma se lor caliá faire de plaça abans que de se poder lotjar una idèa novèla dins lo compronòbis.

   Per çò de ieu, las solucions a mos problèmas existencials me venon totjorn d'una belugueta de Sanch-Inhan. Mas per trapar lo bon glopet, aquel que te metra lo lum al granièr, te prègui de creire que ne cal empassar de barricòts!
   Aquel ser d'aquí, un ser de tampona a cò dau conhat, èri pas solet a cercar. Coma la serada s'esperlongava e qu'èrem a sopar defòra Tarrau se convidèt fasent sentir sus las espatlas nusas de nòstras companhas tota la frescura dau bon de la nuòch. E aquí lo femnum de se cargar vèstas e giletas, e cadun de se desconflar sus aquelas tragèdias qu'empoisonavan nòstras nuòches levat un jove parelh esperdigalhat e vistablament espompit.
- Vos anam dire la solucion. La solucion es lo matalàs a aiga!
- Lo matalàs a aiga?
- Òc-ben, amb lo matalàs a aiga podètz caufar l'aiga d'un costat e la refrejar de l'autre. Adieussiatz carmanhòlas en borra de cata, camisas de pel de borreta a còl rotlat, tricòts en lana de piòts e bonjorn las dentèlas, los desabillats de satin, lo ziu-ziu de la seda... E los sers de tempèsta, quand se quilha l'aubre mèstre al mitan de la mar dels pantaises, veiriátz un pauc aquel auristre equatorial, aquela chavana tropicala, aquela auròra boreala ! E quane viatge! Los Quarantens Bramaires, los Cinquantens Furioses, los Seissantens Cridaires, passatz lo Cap Hòrn tot còp!!!

   Me'n tornèri soscaire e espantat d'aprene que de còps, la salvacion nos posquèsse venir de l'aiga.


samedi 17 septembre 2011

Lo camin dau Cèl

 Per l'amic Janòt,
aqueste remembre d'un retorn de manifestacion.

  Son a desenclavar lo reire-país clapassièr, resèrva d'indians que ne siái un. An derrabada la darrièra vinha que fasiá targa a la garriga, dins la virada de la comba, la comolan de caillaus e de riblonalha, d'inèrtas coma dison. Salopariás recampadas suls chantièrs de la còsta o de la vilassa per sebelir a jamai la tèrra lauradissa que de generacions e de generacions de davancièrs caparruts avián pacientament, a cha pauc, raubada au mineral.
   Los tocamanetas, de la caganha de boca e de la comprenèla constipada, nos an anonciat una rota grandarassa, riban pudent enquitranat, que tirarà drech per pojar lo puòch que i moriguèt un còp èra lo paure Còstasolana, a l'espèra als perdigals, dins lo Verd paradís de Max Roqueta. Lo nos van tornarmai tugar...
   Rotassa a l'auçada de sas ambicions electoralas e dau tropèl de chivals que bombisson jol capòt de sas berlinassas alemandas, rotassa qu'abandonarà lèu als romècs lo virador tan redde que vegèt, en sortida de la rovièira, lo Janòt mancar èsser deseretat...

   Se debanèt per vendémias. Las primièras que lo jove coble, que se veniá de maridar fasiá a son compte: la bèla-maire, a dicha d'insistir, lor aviá balhat de boca, que passarián al notari un còp la culhida dintrada, aquela vinha tan polida e cobesejada, dau costat de Valhauqués.
   Lo Janòt menava lo forgon de las vendémias. Aqueles dau País Bas saupràn çò que vòli dire. Pels autres fau una parentèsi. (Lo forgon de las vendémias èra un daquòs de las quatre ròdas, lo mai grand possible, amb un motor que pissava l'òli, que s'amorçava dins las davaladas o jos la butada de tota la còla de vendemiaires coma per la mesclada de rugbí, que conoissiá pas lo contraròtle tecnic, luònh se'n mancava!, e que la MSA voliá pas nimai assegurar. Èra lo mai sovent un traste de recuperacion de la pòsta o de la polícia que d'unes, davancièrs dau "tunning", i apondián un vira-lum per ficar la peta als companhs e lo pega-solet: "l'aiga es poluïda, beguetz de vin" amb un òme que pissava dins un riu. Lo forgon de las vendémias aviá pas pus de retrovisors nimai de fuòcs, espotits a la cava a cada marcha enrè, al bruch, èra englandat d'en pertot e se mirgalhava a cada petaçatge de totas las colors de l'arquet. Lo forgon de las vendémias èra tot lo contrari de la berlinassa alemanda, se tirava pas de davant mas èra poëtic. Tampatz la parentèsi.)


   Lo tub Citroën rovilhat dau Janòt, barlinga-barlanga, cracinejava gailhardet e plan-planet, dins un fum de fum, bombissent de totes sos ressòrts dins los clòts de la rota vièlha que serpatejava las garrigas nòstras. (Vesètz coma èra poëtic!)
   Lo Janòt èra fièr coma un pavon, la culhida s'anonciava de qualitat e de quantitat, la jornada de davalada excepcionala, la polida a son costat aprigondida de tròp dins lo trauc de la banqueta daissava veire de fach un pauc naut sas cambetas de reina... Èra lo pan de nòça.
   Darrèr, amolonats sus de plancas o assetats sus de sètis plegants, mitan las semaus, los ferrats, la barriòta, los pals-semailhièrs, lo quichor, la farda, los capèls, las biaças amb lo recapte, l'aiga, lo barralet de vin, la grasilha, los faisses de gabèls..., la bèla maire que cortesament, en mai la vinha, aviá cedida sa plaça davant, e la còla de vendemiaires espanhòls.

   Es alara que d'un bartàs, a man drecha, te li sortiguèt al Janòt, un faisan que fasiá per lo mens sas tres liuras, de pedons, dins l'aur dau solelh naissent. Dau subte, lo vinhairon tornèt caçaire, te tombèt una marcha dins un cricament de dents, te flanquèt un grand còp de volant, qu'adralhèt lo tub mai que bombissent dins las piadas de l'aucèl. La caça se veniá d'abrivar. Darrèr, dins la caissa dau forgon, èra quicòm mai. Las pialas de semaus se desquilhavan, los ferrats rotlavan, las espanholetas resquilhavan dins los braces de sos Rodrics dins lo temps que sas mamàs s'ensemalavan de cuol. Aprèp aver bombilhat un momenton, sautin-sautant de totes sos amortidors flacs e moligasses, l'anticalha rotlanta cugèt taular e acabèt sa corsa dins lo valat, dins lo temps que s'enlairava lo gal dins un cacalàs escarniós en resson als "hijo de puta de mierda de hijo de puta!" que montavan de la caissa en tòla ondulada.

   La seguida, o auretz comprés siaguèt pas a l'avantatge de l'amic, un còp descunhada la sògra escrapochinada per las semaus, nhocada de cap a cima, un uòlh blau, l'autre negre mas negre...

  Deman quand passaràs sus la rotassa nòva, ennaut la Braud, la maquina de vendémiar, es qu'ausiràs, Ò Païsan!, dins lo virador enermassit, lo cacalàs de la clocada se fotre de tos espets passats?

samedi 27 août 2011

Alalí sus l'alhòli !

   I son arribats. D'amagat, d'escondons, sens quincar mot a degun, dins lo temps que lo mond tot s'estrausquanizavan de rire davant las desfortunas d'un capolièr de la jaça mondiala, miliardari de "gaucha", menat per sa bistoqueta descabestrada als infèrns setens e que coma los topins de Sant-Joan de Fòs partirà per la coa.
Me demandi s'èra pas aquò la rason vertadièra a n'aquela farsejada quequetica-mediatica que nos an jogada, faire de fum, qu'aqueste còp l'an facha passar sa directiva europenca novèla, dins lo temps de dire aï.
D'ara en davant l'alhòli es enebit, a de bon e a tot jamai. Un restauraire, un ragostièr an pas pus lo drech de te servir un alhòli fach a l'ostal, a l'anciana. Son oblijats de passar per la centrala de crompas per te porgir un sembla alhòli industrializat, "light", sens alh benlèu... Aprèp lo descremat, desonchat, deslachat, desalcoolizat la pontannada es al desalhat...

La centralizacion contunha, lo genocidi cultural s'acaba de complir.

Imaginatz un pauc la cachavièlha : una borrida sens alhòli trista coma un placebo generic e perimit, una cagaraulada que seràn pas fièrs los cagarauls per son darrièr repais, una merluça a la maionesa que ne vendrà plata coma un manequin vedeta...

Alalí sus l'alhòli an dich, e nautres pauras colhas que sèm, los pagam grassament per aquò far: reglar los problèmas màgers qu'empachan Euròpa d'èstre a carrau. N'ai un ratigàs d'aqueles plan-pensaires, sordanhas coma d'araires, que te respondon d'alh quand li parlas de ceba. Me fican en caire amb sas directivas trucalunas, que Dieu los escrapochina, que lo diable los patafiòla, que crèban amb la ronha al cuol e los braces tròp corts!!!

E mai per aqueles d'entre vautres qu'an pas engimbrada la podra que peta, es clar coma una aiga bolida, es la guèrra que vòlon, la dar de las dars, la totala.
L'auràn.
Toques pas a mon alhòli. Òc per la legalizacion de l'alhòli, per l'alhòli en venda liura, pels dreches de l'alhòli en fin de vida ! Gardarem l'alhòli! Volèm viure e manjar l'alhòli al país!

Farèm de pausa-cuols, nos encadenarem a las grasilhas de sos palaisses, lor barrarem la canèla de las tinas AOC, apelacions occitanas contraroladas que ne son agromandits, tornarem prene los camins dels sèrres e la clandestinitat.
(Mèfi que los contravenents, los manjaires rebèls d'alhòli de ma tanta Nina qu'es ja dintrada dins la resisténcia, se van faire dessobtar lèu fach. Los quèpis an de chins solfinaires, engaubiats especialament per aquò far que destrian lèu fach e a de quilomètres lo perfum de las caucetas de gendarmas de la redoléncia d'un alhòli cargat a pena rotat.)

E dins lo meteis temps, lo mercat liberalizat d'a fons, un baloard per lo quetchup, tomatat american, grelh de l'obesitat de nòstres enfants de la patria.
Sens alhs per nos aparar los vampiris d'otra-mar nos van chucar cap e tot e lèu fach.

E que degun me venga pas dire que coma los alhs, trabalhi de cap!



samedi 20 août 2011

Sason 2


Lo retorn dau Monta-Mametas !

Estudis per un "casting"...



Lo pilòta es a s'escriure, dins l'espèra pichòta revista de premsa:

La Setmana, Lescar, Occitània
"Es pas tròp lèu! L'art es pas la vida, n'es qu'una representacion. Mas dins lo trabalh dau Monta-Mametas l'art es al còr de la vida e se met al servici d'aquela vida per que son dire siágue mai fòrt, mai bèl, mai ric e qu'i siágue mai ligat: una mena de fusion armoniosa, una simfonia qué!



New York Times, James Roston Art§Life
“The most fantastic blog in recent years. The Monta-Mametas. What else?”


Washington Post, Art Forum
“This is the most comprehensive performance of art during the 21th century, go and see it!!!! Investors bevare, this blog will brake all records, sensitive and groundbreaking”!


Midi Libre, Clapàs Lengadòc
« Fant de chichorlas! »



Le Monde, Paris France
« Il n'y a pas une culture, mais des cultures! »



 Frankfurter Allgemeine, Helmut Worber
Dies ist die beste Künstler in der Geschichte und den stärksten Eindruck von unserer Zukunft, einer der bedeutendsten Künstler heute, und dass einige der wichtigsten Schöpfer der Geschichte macht.“


Pravda - Moskva, Review of the week! (5 paginas!!!)
Это самый лучший espantant, художник в истории и сильное впечатление от нашего будущего, один из самых важных художников сегодня, и это делает некоторые главный творец истории, Monta-Mametas и которые всегда будут вторгаться всех крупных музеев для всех будущих


Peoples Daily, Peking (Longs interviews with the whole population in China, about the world-impact of this blog!)
这是历史上最好的艺术家和我们的未来,最重要的艺术家之一最强的印象,这使得故事的主要创造者一些,谁侵略始终将所有未来所有的大博物馆


 
Hindustan Times of India
, Ali Bòfi, Calcutta Art Division

इस इतिहास में सबसे अच्छा कलाकार और हमारे भविष्य, एक सबसे महत्वपूर्ण den bästa कलाकारों में से एक आज की सबसे मजबूत धारणा है, और उस underskön कहानी का मुख्य निर्माता के कुछ बनाता Monta-Mametas है, और जो हमेशा सब भविष्य के लिए सभी बड़े संग्रहालयों आक्रमण करेंगे, और यह इस दौरान एक असली के लिए सबसे बड़ा geni हो रात के बारे में हैं दशक




Svenska Dagladet, Sven Sjöstedt.
“Det bästa som hänt den occitan konstvärlden under detta århundrade”!


Paletten, Nick Tamaire.
“En esoteriskt vistelse i negationernas icke, ett ömsinthetens famntag i det förborgades något, omvandlat till ett också”! 

dimanche 1 mai 2011

Per un adieusiatz

Mas i a d'unas constrenchas de respectar:
D'aquí la fin de l'annada, vos cal un minimum de 30 articles, un article, aquò fa
15 linhas minimum en occitan (mas o caliá precisar?). Vos cal pas m'escriure
los 30 articles d'un còp... Ensajatz de variar los tèmas.
 

 
 
   Cara Egeria,
 
   as aquí lo prètzfach plegat. Òc-ben, de Gardarem las Mametas a Gardarem lo Caçolet n'as trenta, trenta esquichaments de comprenèla per ne tirar pas qu'aquò, aquela substantifica mesolha, aquel chuc galejaire o que se voliá aital.
   Me devi rendre a l'evidéncia, dins los recontorns de las tripas de mon cap i a pas que trufariá e colhonitge. Es atal.

   Çò mai bèl d'aqueste blòg, es fòra d'aquí que lo cal cercar, dins los rencontres que congreèt, (encontrèri en verai d'unes legeires que conoissiái pas!), los escambis que ne siaguèt l'encausa, (aicí Ràdio Mametas sus Lengadòc!) e l'espèri, mai que mai, ..., la nòta de las bonas que se va empegar!

   Èra pas ganhat, luònh se'n manca que d'un pauc mai sabiái solament pas çò qu'èra un blòg, e me vaquí afogat, dependent, passejant cada ser dins lo mond bèl dau bloguitge coma òm fai sas crompas, una lectura d'aquí, un comentari o una video d'alai. Me cal aprofièchar d'aquela mena de conclusion per mercejar los que me faguèron l'onor de legir mon desborronatge e l'amistat còp o autre de daissar un comentari intelligent per faire montar lo nivèl. 


   M'arrèsti a tot jamai, ai passadas las quinze linhas.
N: Aital se deuriá acabar la Gèst@ d@u mont@-mamet@s mas es que se pòt acabar a de bon una gèsta?

lundi 25 avril 2011

Gardarem lo caçolet, o farem tot petar!

   L'autre jorn vegèri un amic que veniá d'èstre papeta pel primièr còp. Aquò, o cal dire te tomba dessús sens te demandar ton vejaire e mai segurament que la canhòta bèla dau lotò, per pauc qu'ajas emplenada una grasilha de naissença, a la comuna, un vintenat d'ans per abans.
- Alara, i vau, alara content d'èsser papeta?
- Òc-ben, mas çò que me fai susar es d'èstre, ara per ara, marridat a una mameta...

   Malurós, de qu'aguèt pas dich davant ieu l'aparaire primièr de las mametas!! Ieu que me fau una fèsta cada còp que ne vesi espelir una de nòva, que n'avèm mestièr, qu'a la longa las ancianas se gastan e venon ranças. A ieu que faguèri "Ràdio Mametas", a ieu que butèri la crida bèla aicí meteis de "Gardarem las mametas!" 

   De que me venguèt pas dire aquel amòrri, aquel innocent de Niana, a ieu lo militant de la primièra ora pels dreches de la mameta. Ba sabètz lo principi de mametetat:
- Totas las mametas naisson al mametum liuras e egalas en dreches.

   De segur, anatz dire qu'aquò m'es aisit, que seriái colhon d'escopir dins la sopa, de tugar la mameta de la retirada daurada, de mossegar la popa que me noirís amai siágue rafida e passida. Verai, mas de qu'i pòdi se siái enamorat a de bon de las mametas?

   Pasmens,... pasmens de còps, la mameta me pren la tèsta!...


   O avètz remarcat, basta de metre un carri sus la plaça dau vilatge, e las mametas, amai se sabon pas encara onte va lo carri s'afanan per montar. La mameta contemporanèa quand es pas davant los fuòcs de l'amor a lo fuòc endacòm mai per s'anar espacejar. E, que las cambas li fagan mal o pas, l'auça, l'auça la cambeta, la nineta, per pojar sul nauçapè de l'autobús.

   Dins mon mestièr de barrutlaire, de rebalaire, quand n'ai un sadol de mon de qué dau cada jorn, tapenada, adòba de singlar, brasucada de muscles, crostada de fricòt d'escobilhas, aurelhetas,... m'agrada de m'encanalhar lo gargalhòl, prèsi l'aventura culinària, aimi de tastar a las cocinas exoticas dels paises que nos enròdan.
   Conoissi un estanquet sul pòrt de La Ciutat que me servís una bolhabaissa de primièra, se monti en Cevenas me confli de tripons a las castanhas e als cèps, de cagaraulas o de brandada dau costat nimesenc, e quand passi Erau manqui pas cada còp de m'engolir un caçolet que ne siái agromandit.

   E es aquí lo picar de la dalha.

   O sabètz que la Santa-Verge venguèt a Lorda per dire que la lenga nòstra es la lenga oficiala dau Paradís. Se la maire parla Bigordan aquò vòl dire que l'occitan es la lenga mairala de Dieu, pas mens.
   Diguèt tanben un parelh de causas e mai que mai, cresi, de faire peniténcia. Çò que fa que, quand los carris claufits de mametas passejairas s'adralhan cap a Lorda, abans que d'anar faire peniténcia una setmanassa, fan estapa long dau camin per s'emplenar l'esquipòt. E l'autre jorn quand m'arrestèri a Castelnòu d'Arí per endavalar un caçolet plan susat, al volant de ma veitura, las mametas golafras m'èran passadas davant. N'i aviá pas pus!
   Es verai que lo caçolet es de bona mangisca per las mametas, ten al ventre e cal pas tròp mastegar per aquelas qu'an de problèmas de dentièrs. Mas ont anam se las miliassadas de mametas nos tiran lo caçolet de la boca! Quina insecuritat dins nòstra societat! Cal que tot torne per çò que tot s'engruna. Ont anam!

   La mameta me pren la tèsta e se lo manja mon caçolet, alara vòli cridar:

Gardarem lo caçolet o farem tot petar, ... amai las mametas!

dimanche 17 avril 2011

Lo "ring" o the circulada

   Un còp èra, la prima vesiá se voidar las glèisas triomflantas pel campèstre dins de processions interminablas, dichas de las Rogasons. Peta-candèlas, tanècas, beatas, manja-paters e manja-bon-Dieu, tot lo bon pòble apapesit airejava sas pregàrias a las croses dels camins, croses que son totjorn quilhadas a cada sortida de nòstres vilatges.
   Aquí lo capelan presicava e puòi, amb son asperson, benesissiá las tèrras e las culhidas a venir. Se caliá petaçar per que benesiguèsse dins la bona endrechièra, dau costat de nòstras vinhas mas sens que se sarrèsse de tròp, per pas, qu'amb son aiga-senhada, nos las empeguèsse de mildió!

   Es d'aquel temps que nos ven l'istòria famosa dau pichòt enfant de còr que, amb la crotz que portava, agantava las brancas nautas d'un cerièr, comolas de fruchas maduras, per se'n conflar el e sos acolits de collègas, dins lo temps que lo capelan predicava. E lo Soissa, lo cap de procession de lor tombar dessús:
- Maluroses avètz pas vergonha de manjar de cerièras dins lo temps de la pregària? Es un pecat gròs!
- Es pas un pecat qu'es lo bon Dieu que nos las a fach passadas!
Dins lo temps dau repotegal lo capelan, lo Sant-Solelh e tota la còla avián tirat camin, e l'autre de se calcinar mai:
- Ane, despachatz-vos que lo bon Dieu es als diables!!!

   Uòi es quicòm mai. Un autre dieu es a l'onor: Bacus. Los paísans d'en çò nòstre an solfinat la combina per crebar pas, e vesèm florir d'en pertot de circuladas vinhaironas. Te fan d'estands al mitan de las vinhas, espacejats los uns dels autres de quauques quilomètres, amb de mangiscas bonas e las bevendas que cal per las empassar.
   Aquí, per salivejar, los amusacaisses e los muscats umoroses; un pauc pus luònh lo cauquilhum e lo picapol, per tugar lo verm; las ensaladas per se lavar las bocas, las carnsaladas e lo rosat glaçat; los peisses e los blancs secs; lo trauc dau mitan a la fina dau lengadòc; los mata-fams e los roges ufanoses, per pas que la pèl dau ventre se pegue a l'esquina; los cabecons e los vins fustejats, lo rebalum e aquel que petoneja per faire Dieu de son ventre... E ne passi.
   Un fum de suedeses, de francimands, d'alemands, d'angleses, a fòrt poder de crompa, se marcan per faire lo "ring" es aital que dison circulada aqueles colhons dau Clapàs. Contra un planh-ponh de pecunhas, armats d'un veire e d'un capèl de palha, tot aquel mond de l'ubac començan son camin de crotz, estacions a cha estacions. Seguisson lo cairrairon que serpateja mitan las vinhas biodinamicas, de mai en bio e de mens en mens dinamicas, que te fan de vin de garda a trente-uòch euròs la botelha. A n'aquel prètz gardatz-lo!

   E lo solelh plomba e tusta suls tastaires que s'ensolelhan, las cigalas embriagadas de chuc cantan per aqueles que s'encigalan. N'i a que broncan, d'autres que s'aplatussan. La sèrp dels encapelats fa de mai en mai de ziga-zagas. Quand se'n van semblan que se'n tornan, an perdut lo nòrd a de bon, a jamai e per totjorn. Son assadolats, enchusclats, encatarinats, pintats, enchichorlats, bandats, petats, empegats...

   Al pus prigond de las blacas, dins l'ombra fresca, los vinhairons comptan la recèpta.

lundi 11 avril 2011

La Meteòc

   Nòstra lenga d'òc es claufida de reprovèrbis meterologics emplenats de sapiénçia coma:

Se bufa lo vent dau costat de Fukushima,
Pren ta banasta e vai te'n campairolejar.


o encara:

Se vòs mentir, parla dau temps.

   E ben, messorguièr coma un desrabaire de dents es aquò que me prepausi de far, dins aquela: de vos parlar de la pluòja amai del bèl temps. E se los ancians avián ressorças a n'aquelas dichas claufidas de saviesa e de còps comolas de colhonitge, per s'ensajar a endevinar lo temps que fariá, es qu'avián pas luònh se'n manca los mejans de l'omotecnicus que sèm.

   Ara basta de quichar sul boton del fenestron per prene lo temps. Es mai aisit que de dobrir la fenèstra per agachar lo cèl! Solament dins la doça França escanaira, tot es centralizat amai la meteò que te dona lo temps de París e un enrabolhament de las tendéncias, sens tròp de precisions, a l'entorn de la vilassa. Semblariá qu'en França n'i aguèsse pas qu'una!
   Quand son en vacanças los parisencs o que van passar sas dimenjadas endefòra avèm drech a una atencion particulara per las cances: montanha o ribas de mar. Pas mai.

   Alara al país cadun de se petaçar a son biais. Conoissi un papeta que s'es abonat al satellit pas que per aquò. Agacha de longa la cadena meteo e quand vei bolegar l'anticiclon lo va cridar sus la plaça, als quatre vents.

   Mai encara. Un jorn a l'ostal, te vegèri lo paire, qu'agachava Roland Garròs sus la television. Imaginatz mon espant, el que sap pas solament las règlas dau tenís.
- E ben, de qué fas aquí, plantat coma un pòrre, a agachar aqueles pelucres?
- Amai que me'n fotes d'eles, agachi lo temps que fa a París. Vèses plòu. An sortit los tendolets. Aquò vòl dire qu'al nòstre Tarrau se va levar e que poirai anar sulfatar!

   Urosament i a l'internet. Per nautres, al vilatge aviam fins ara, sonque lo debit bas. Lo debit bèl èra reservat a la sèrva d'aiga dels cagadors e encara abans que lo departament nos venga pompar la sorga e raubar l'aiga per asaigar de pelencs angleses dins los giratòris dau Clapàs, angleses atanben.
   Ara per ara nos an quilhada una antena debit-naut amont lo puòch, antena que marcha a l'energia solara. Solament aqueles cagadurs an pas installat pro de captors fotovoltaïcs, çò que fa que quand i a pas de solelh, i a pas internet. Doncas, agacham sus internet la meteo per saupre se l'endeman internet marcharà. Per poder agachar la meteo!

   N'i a un qu'es al fial mai que nautres, es lo Sarkò. El, sap ja, de meses abans que se va prene una raissa, un lavaci dels bèls per las eleccions venentas. Doncas a fach l'estòc de parapluòjas, per metre sa cata-banhada de Carla a l'abric, a 7000€ l'exemplari. Es lord que fa plòure! A n'aquel prètz se seriá poscut crompar una vèsta granda, una levita impermeabla!
   Se ditz, qu'aqueles amòrris de Cherborg, que li vendèron los parapluòjas, an per los ensajar, escampat dessús de bolas de petanca. Sarkò dejós fasiá lo bochon, lo let!
   L'an sonat Para-Pactum lo parapluòja. Para-Colhon òï! Qu'es plan conoscut que tojorn los atemptats se fan a la bola de petanca!

   Farà lèu un an que los bèlgas, que son pas tant piòts que çò que semblan, se passan de governament. Macarèl! de qu'esperam per faire coma eles. Coma o faguèt en son temps l'inventor dau paracasuda, lo Sebastian Lenormand, vos prepausi d'escampar lo Sarkò per la fenèstra de la tòrre de la Babòta, amb son parapluòja, per veire se s'es pas fach engarçar pel mond de Cherborg que sèm encara un còp nautres que pagam!

   E òc, coma o disián los ancians:
Plòu totjorn suls banhats !

mercredi 30 mars 2011

La nuòchada internacionala dau reborsièr

   L'òme modèrna es una feda. Auriái poscut apondre una feda ronhosa, mas uòi siái plan lunat e dirai puslèu una feda perduda.
   Mas que degun me venga pas parlar de l'intelligéncia dau tropèl! Çò qu'es entendut per las bedigas o es pas per lo tropèl uman, vertadièrs motons de Panurg que sèm.

   Basta que d'agachar las coas interminablas, de nuòch, en ivern de còps, que d'unes fan per se crompar la darrièra Nintendo, cresi que se sona la tres divessas o quicòm aital, o lo CD novèl de Jòni, benlèu lo darrièr abans que se momifica a de bon e que siágue panteonizat.
    Mai encara, las estinhassadas e desrabatge de conhonhons lo jorn de la dobertura de las sòldas, a pas d'oras, per se crompar a 50% lo tapa-pecat de dentèlas que tornarà alucar la flama dau fogau quand se conjugarà lo dever.
   E se onze cabras descloscadas e subrepagadas, que pican dins un balon sus un prat apelenquit, enluòc de pèrdre o de faire la cauma coma de costuma, se meton a ganhar, tota aquela motonalha abestida, vendrà isterica trepar los Aliscamps de París.

   Ò vai, tot es plan combinat per los mèstres dau tropèl: de l'apasturatge mediatic dau cada jorn, a l'estiva d'agost en riba de mar o a l'amontanhage ivernenc. N'i a que pensan! E, per pas que son fedam se faga de lagui e se dona a la demingra abans lo cotèl dau maselièr, t'escampan de podre d'embòrnia.

   Ne vòs, n'as!

   Te menan aqueles bons pastres de la jaça mondiala dins la dralha que li agrada de te faire seguir. Ara, an la tissa, per nos enlusernar un pauc mai, de faire de caduna de nòstras bèstias jornadas, de jornadas internacionalas de quicòm.
   De la jornada sens veituras a n'aquela sens telefonilhet, o a la Sant-Valentin, dedicada al amoroses, que se te'n tornas a l'ostal sens ton ramelet de ròsas te prendràs una espolsada tsunamica que t'ensenharà coma lo monta-mametas aviá rason.
   Te fan, per exemple la jornada de la francofonia que se poiriá sonar tanben jornada de la bretonofobia o de l'occitanofobia... E benlèu per se rescatar vòdan una jornada a las lengas mairalas, pas qu'una, e òc  an pas perdut lo babarròt. Se cal afanar de parlar un jorn dins l'an e de se calar los autres.

   I a tanben la jornada de l'aiga. E lo vin? De qué ne fan aqueles arlèris beveires de pissa de ranas? 
   E puòi i a de causas mai risolièras coma la jornada mondiala de las zònas umidosas que deu èstre a mon vejaire quicòm de calhòl, aquela de la jupa que me sembla indispensabla a la subrevida de l'espècia o aquela dau lavatge de las mans. Te cal esperar un an per te lavar las mans, pas que las mans. Al cap d'un an i auriá benlèu mai preissat a lavar: conoisses la cançon de carnaval, los pès, los pès, los pès ... amai lo cuol benlèu, non? Per lo cervèl, es ja fach, plan fach.

   Enfin auriái poscut desparlar de la jornada internacionala dels cagadors mas ieu siái pas concernit, en bon occitan, enfant de vinhairon, me'n vau cagar a la vinha. De qué volètz quand lo plec es pres.
   E puòi l'auretz comprés, siái un moton negre, aimi pas de cagar e de dançar amb la musica. Me farai sonque per ieu, una jornada mondiala o puslèu una nuòchada: la nuòchada internacionala dau reborsièr!



mercredi 23 mars 2011

"Aicí se sosca en Occitan !"


 Mon fantasm lo mai secret, mon pantais lo mai bèl seriá estat de me faire copar los pels per Jansemin, lo perruquièr agenés e de l'escotar, aquò fasent, declamar sas poësias. O pòdi dire, s'aviái viscut a n'aquela epòca e d'aquel temps seriái estat dau suc pelat, rasclat e de la codena lusenta.

   E quand agachi uòi dins las fèstas occitanas mon pòble borrut, pelut, mostachut e barbut, dels pelses longaruts, me disi qu'un poèta perruquièr, a la dintrada dau sègle XXI, nos fai bravament mestièr!

   Enfin me pensavi aquò fins a l'autre jorn, que tombèri sus la lista de las entrepresas labelizadas "Òc per l'Occitan".  Aimi aquela iniciativa subrebèla de l'IEO. Las entrepresas qu'o vòlon se marcan segon tres grases de practica de la lenga en son dintre per que los consumeires occitans e avisats las poscan causir, parlar sa lenga per sas crompas en luòc d'enriquesir la cordilhada d'entrepresas francimandas qu'an pas besonh de nòstres sòus.


   E de qué te vegèri pas dins la tièra dels estampilhats: "Òc per l'Occitan"?  Un perruquièr, i a un perruquièr que te copa los pels en quatre e en òc! Pas qu'un, te l'acòrdi, mas n'i un, dins Tarn, a Sant-Sulpici. Ne parlèri als amics e avèm rason d'aver decidit de nos anar far copar los pels a Sant-Sulpici!
   Mai encara, anam organizar un autocarri que nos menarà totes amassa a la tondeson e al desbosigatge de colinas. Çò esquerrièr es de sincronizar la buta dels pels de totes mas montarem per la luna vièlha venenta. Tant qu'a far, anar e tornar cinc cent quilomètres, un còp plumadas las tufas de totes, farem una virada de las bèlas que nos menerà dins d'unes restaurants e dins lo trentenat de domènis viticòlas labelizats. E se lo caufaire, un pauc pintat, un pauc encigalat, nos engruna l'autocarri, l'amic Roqueta de Clarmont d'Erau lo petaçarà en li parlant a l'aurelha en òc.


   Per butar un pauc mai luònh l'exercici, en espepissant aquela lista famosa, podèm faire un retrach robòt de l'occitana o de l'occitan de uòi. Es un sabentàs de primièra, mai que mai o cal dire dins sa lenga; festejaire de la granda saca que vòl beure, manjar e dançar al país; plan sapat, plan cultivat, plan apasturat de bonas causas, aima las vacanças e enrega de còps que i a los camins traversièrs que quatre avocats son marcats dins la lista per nos defendre e plaidejar en lenga nòstra! Siái pas segur qu'aquò ajudèsse a se sortir de l'embolh, mas cal saupre se faire plaser, e de tot biais i a pas de presons labelizadas.

   Òsca doncas a l'IEO per aquela idèa tan bèla, amb benlèu un pichon repròchi, puslèu una manca. Seriái estat quicòm mai d'apondre al tres nivèls actuals, "l'occitan nos agrada", "parlam occitan", "l'occitan es pertot" un nivèl quatre. Pas que pels pantaissaires coma ieu: "Aicí se sosca en occitan !"

   E òc, se sosca que s'aviái viscut dins lo temps de Jansemin, lo perruquièr...

lundi 14 mars 2011

Los V. P. P.

   Se i a un daquòs que m'empepina e que m'entaina, que m'enferonís e que me fai montar sus ma figuièra es aquela vòga dels V.I.P.: very important person, çò dison. La television, los medias e las marridas ràdios nos conflan de longa amb aquò, nos fan miralhejar la vida excepcionala d'aqueles despiucelaires de noirissas, bufècs coma de tamborns traucats, que petan dins la seda.

   Ont que siagues, ont que te n'anes i a de pesolhs revenguts que pòdon pas caupre dins sa pèl, que te passan davant per se prene las plaças de las bonas, s'afatonir sul radassièr e te daissar lo cadieron.
   A eles lo lièch mofle dins la clinica privada e lo cirurgian de tria per son agacin, a tu l'espital public sacrificat per emplenar son pòrtamoneda e l'intèrne novelaire per ton cancèr, l'avion privat per la marquesa of London per venir veire florir una ròsa dins son castèl segondari en Luberon (aquò es vertadièr!) per tu la bicicleta e lo geranium (aquò tanben!), per eles las lòtjas a l'estadi, lo cairat VIP:

0 = VIP² mon amor !, las projeccions, vendas e seradas privadas e patin e confin...

   E d'aquel mond que se montan lo cocò, ufanoses, auturoses, orgulhoses, vanitoses, pretencioses e glorioses que se pavonejan e que cagan de relòtges, n'i de mai en mai.
   Es pas de creire mas sèm enrodats sonque d'engènis, que son totes creators, ingeniors, quadres superiors.Valent a dire que los autres li son inferiors. Mas en lenga nòstra quadre se ditz tanben encastre e los encastres los fotèm a las cantonadas, amb los trastes, al bordilhièr que servisson pas a res.
   Amai lo conse de Cuja-las-Olivetas, un conse de patin-patan-pas-res, a empegat, aquel amòrri, una cocarda a sa veitura per se despartir dau vulgus e serà lèu un piòt de mai legion d'onorizat dins la galinièra elisèa.


   Ieu prepausi, per los destriar a de bon, de los sonar los V.P.P., los Vertadièrs Personatges Pichons o se preferissètz los Vergonhoses Personatges Pudents.
Que o cal dire, pudisson qu'enfalenan los òlis onchoses, lo grum gròs, mas aquò rai que coma disèm al nòstre çò que pudís, perís! L'òli de marrida qualitat davala als infèrns, e la grunada finís totjorn quichada dins la semau!


   Quand son pas los òmes que d'espereles se meton a despart, es la societat qu'o fa per eles.
   Aital avèm vist florir fa ja quauques temps de plaças d'aparcament reservadas pels andicapats, perdon ai broncat, per las personas de la mobilitat reducha. Òsca!

   Puòi an seguida las plaças per las femnas emprenhadas, per las familhetas amb la carretona, pels vièlhs qu'an de mal a se rebalar,... Las plaças pels cons, perdon pels mals comprenents, son totjorn al fons a una lèga. Avèm pas finit de marchar!

   L'autre jorn, agachant aquelas plaças d'apargament, voidas per una bona part, me prenguèri a soscar. Per qué pas faire al nòstre, còsta totas aquelas plaças reservadas, una tièra de plaças, una molonada, un fais, pintradas de rojas e marcada de la crotz d'aur, sonque per aqueles qu'auriam macarelizadas sas veituras. Amb una plancarta, pichoteta, que i auriá escrich dessús:

"Se vòs ma plaça, apren ma lenga!"

jeudi 24 février 2011

L'api


   Mon quenque me contava aquela, e coma èra pas un messorguièr de segur qu'es vertadièra !

   Se debanèt dins lo temps dau paure mon papeta rance, benlèu dins l'entre-doas guèrras. N'i a un dins lo vilatge qu'aguèt l'idèa subrebèla de vendre son rasim de taula, de chasselàs daurats e meravilhoses, a París, e de los mandar pel trin a vapor.
   Se pensava de faire fortuna, mas i a pas mai caïn e raubaire qu'un parisenc, levat dos o tres parisencs! Enluòc de tocar l'argent de sas fruchas, se recebèt per mercejament, la factura dau transpòrt dels rasims, que çò disián aqueles rufians èran arribats invendables.
   L'annada seguenta, los ancians se mesfisèron e prenguèron la costuma de montar amb lo primièr viatge, dins la vilassa escanaira, per vendre eles sas fruchas. Los enfants, al nòstre fasián la culhida e l'expedicion, los vièlhs recebián lo rasim per lo vendre e demoravan la sason amondaut. Se la passavan doça.
   Sabètz coma son lo mond dins un vilatge. Quand n'i a un, un pauc mai esperdigalhat que los autres, qu'ensaja de cantar una mèssa novèla, totes se trufan d'el. L'an seguent, se las causas se son plan passadas n'i a quatre o cinc per faire lo còr, e l'an d'aprèp tot lo mond es a la procession !

   E doncas i aguèt d'unas borronas, per montar a París amb los autres. E un d'eles, pel primièr còp de sa vida, anèt al restaurant e contava:
" - Anèri al restaurant a París. Dintrèri dins un ostalàs mai bèl que la comuna de Pinhan. I aviá de cortinas que penjavan, de lums e de taulas d'en pertot.
Un tipe me venguèt veire, negrevestit, camisa blanca, emparpalhonat. Polit coma un enterraire dau Clapàs. Me faguèt seire a una taula e me diguèt:
- Pour monsieur, ce sera a la carte ou au menu?
- Pecaire, pecaire, las cartas i jògui cada ser, al cafè, a Pinhan, amb los amics, donatz-me puslèu lo "menut".
Me balhèt un carton que dessús i aviá un fum de causas d'escrichas, en pichon e en francimand.
Ai, ai, ai! Ieu, siái passat per l'escòla mas m'i siái pas gaire arrestat. Sabiái pas legir, encara mens lo francimand.
- Monsieur a choisi?
- Òc-òc prendrai, eu, qué, eu, aquò e aquò, dèu èstre bon.
- Monsieur a choisi le consommé Viennois et le céleri de Paris, très bon choix. Je félicite Monsieur.
M'aportèt de bolhon, dins una taça a cafè, lo consommé Viennois e puòi, aquel piòt, m'aportèt d'api, a ieu que lo pòdi pas véser.
Puòi comprenguèri:
- lo céleri de París es çò-mème que l'api de Pinhan.
E me forcèri a lo manjar, aquò me fasiá montar lo raca-vòmit.

   A mon costat, n'i aviá un que se manjava un perdigal, amai s'aregalava. Se lecava los dets de tant qu'èra bon son perdigal. L'acabèt e faguèt:
- Garçon, idem !
Al cap d'un moment, una domaisèla li portèt un autre perdigal.
Ieu, encapèri tot. Dins la parladura de París, perdigal se ditz idem, e pardina, faguèri çò-mème.
- Garçon, idem !

   E l'autra idòla, que me tornèt portar d'api !"

samedi 19 février 2011

Als baugs!

   Es concebut !!!    Es al tèrme d'una vesprada de las bèlas qu'Innocents,  Ases, Badaires, Cagaraulièrs, Sauta-Ròcs e Espelhats se son endevenguts dins son esquichament de comprenèla per faire espelir çò que serà:
lo Cercle Occitan Max Roqueta.

   Durada de gestacion prevista a l'entorn de quatre setmanas per que sénher lo prefècte de la republica escanaira francimanda aja lo temps de tamponar dins la bona casa, legit e aprovat, amai s'es pas d'acòrdi que per un còp avèm tot fach coma cal.


   Mas nos traparem abans per trincar a aquò e a tot lo demai a l'entorn de Jaume Landièr que nos vendrà parlar de son libre: Als Baugs (IEO edicions ) dins lo talhièr salvatge e descabestrat d'occitan en libertat que tendrà luòc a la calandreta la Garriga al camin de Carabòta, darrièr lo licèu agricòla, a Ginhac lo dimècres 23 de febrièr tre 7 oras dau ser fins a pas d'oras.

   Doncas per resumir que totes aqueles que li mancan un cercle, totes los capbords, calucs, ilhauçats, fats e fòls, que totes aqueles que son pas a carrau o que partisson en berigòla, aqueles qu'an perdut l'oremus o virat sa cabucèla se recampan a l'entorn d'aqueste especialista de tria dau baujum e vengon amb nautres faire un pet a la luna!

Metrem lo Jaume sus la grasilha e nos congostarem!





Segon la formula consacrada: "Venètz e portatz", qual lo beure, qual lo manjar, qual lo dire!

Per totas entressenhas: cercle.occitan.max.roqueta@gmail.com

jeudi 10 février 2011

Umor, amor e mòrt.

Aquel es dedicat al mond de Seta...
que se prengon pas la tintaina pr'amor de ieu.

   Anatz dire qu'aquela passa aquò me tafura e me calcina, mas es vertat, ai de mai en mai la peta de morir.

   Me pensavi ieu, coma Brassens, de passar ma mòrt en vacanças, una eternitat de repaus eternal es ben lo minimum sindical après aver tressusat tota una vida de trimadís fins a setanta, benlèu ochanta ans...

   Mas non, amai siaguèsses mòrt, te venon encara ficar en caire!!!!


   Bon, sabiái ja qu'un còp partit pel cementèri, me caldriá coma tot lo mond al nòstre, tornar per votar còp o autre. Ieu que l'ai pas jamai fach de ma vida vidanta, m'èri fach una rason a l'idèa d'èstre un ciutadan exemplari dins ma mòrt mortanta.
Pasmens aquò pausèt problèma a un amic, quora sa femna qu'èra pas sortida d'aquí, se trachèt qu'un dimenge d'eleccion, aviá quitat lo cementèri per montar votar a la comuna, sens s'arrestar a l'ostal.
T'i passèt una espolsada de las carabinadas, tombèl entrepausat, amai quicòm de brave! Las aurelhas, qu'aviá pas pus, li fiulèron longtemps.


  Mas ara per ara, de qué t'apreni uòi? Que van faire PICHONAR  los mòrts!


   Me diretz tant qu'a èstre reddes, tant val n'aprofechar. Mas d'aquí a faire un pichon.


   E puòi, èra puslèu un dels bons moments de la vida que de se fabricar un drollet amb sa polida, dejós lo plumon. (amai dessús!) D'un autre costat, un còp mòrt as una bona rason per pas te levar la nuòch, quand brama lo nenon!


   Mas çò que me fai galinar la pèl e que m'espauruga que non sai, dins aquelas practicas novèlas, son los intermediaris: los emplegats dau laboratòri que se pòdon engarçar dins los topinons d'òli de bragueta.
   Un còp mòrt siás pas solament segur d'emprenhar ta legitima. Imagina-te que tas semenalhas vengan engrossar una blanca-pèl, parla ponchuda e cuol cosuda, que va ensenhar a ton enfant, dins sa parladura franchimanda, dins una autra lenga que la teuna, nòstres aujòls los Galleses, Simon de Monfòrt lo Brave, Napoleon lo Grand e Sarcolha lo Bèl! L'orror.
   Encara pièger, ta femna se pòt faire embarrassar per un autre topinon que tu! Aquò passa l'òsca, es lo comble de l'engana, èstre cocut per un mòrt. Ja ton pichòt serà un enfant de garrolha, mas tu, seràs embanat per un collèga mòrt ad vitam æternam.


   E los paures Setòris que morisson dos còps. Fasián totes per se ganhar las trempas, qual lo pescaire, qual lo marin e cadun o sap qu'es dins la marina que i a lo mai de cocuts.
   Paures Setòris, mai mòrts e mai cocuts!


Topinon or not topinon  ?????

samedi 5 février 2011

La "primièra" pèira.

   Me'n tòrni d'un acamp de chantièr. La reünion de chantièr es un exercici perilhós, riscós e dangierós que mai d'unes s'i son fach plumar, pelar, e rasclar. L'escomesa essent de faire acreire a un arquitècte pas totjorn amistós e a son client pas totjorn ninòi e qu'en mai te deu pagar a la fin, que sas òbras son ton sol pensament, que l'ànsia que n'as te copa lo beure e lo manjar, e que lo chantièr sera acabat en temps e en ora!!!
   La reünion de chantièr es lo temps de l'esbrofa, de la craca, de la messorgassa qu'a costat lo poquèr es un passatemps de tanècas e de peta-candèlas.
   De còps que i a, aquò pòt mal virar. Ne vegèri d'unes, espatlutasses e calossuts coma de rugbimens de l'ASB de las annadas septantas e ochantas, plorar coma de Magdalenas davant un arquitècte sadic qu'a lo poder de te menar, cap e tot, a la quincanèla. Òc-ben, tot lo mond o sabon que l'infèrn es pavat de tèstas d'arquitèctes.
   Pasmens un còp qu'as fach ton trauc de monta-mametas es puslèu un bon moment, espectacle gaujós de la comèdia umana que se jòga davant tu.
   De Ricardo lo magnific, que veniá en reünion a Antigòna amb sas "nebodas", de bombas bombudas e popudas que pas que de las veire te sacavan lo fuòc a te cremar, coma un paure catar d'un còp èra, partit en fum sens consolamentum o a n'aquel que doblidèt dins la construccion d'un collègi l'asaniment, pas qu'aquò!
- Sénher, Arquís ont los branqui los cagadors?
- Macarèl, los toats ai doblidat los toats.
Calguèt tot petar per faire passar los tudèls.
E lo mondin d'Airbus que volontava un bastiment coma un avion, al desen de milimètre, e que s'acontentèt d'un ascensor tròp cort. O l'endevinhaire d'un vilatjòt de Garona-Nauta que capitèt pas a predire los nòus meses de retard de las òbras.
   Ne poiriái contar fins a deman mas çò que me desconcertèt uòi es quicòm mai. Èrem a aprestar la pausa de la primièra pèira d'un chantièr bèl. Lo grum gròs, los òlis onchoses devián davalar de París, un diluns de preferéncia, per passar, al despenses de la republica, la setmana al nòstre, en riba de mar. E l'arquitècte de se virar cap al maiçon:
- Me faràs un trocet de paret pas luònh de la rota, qu'es aquí que pausaràn la primièra pèira sens s'enfangassar dins nòstre tautàs.
E ieu paure innocent de Niana de demandar:
- Mas comprèni pas, lo bastiment deu pas venir a tocar la rota?
E lo maiçon de s'espetar:
- Figura d'amòrri, se sabiás! Un còp que se'n son tornats, los parla-ponchuts, la "primièra" pèira, la cargui sul camion e la pòrti a l'ostal. E amb totas las "primièras" pèiras qu'ai, poiriái faire un ostalaràs!
- Aquela empega!
   Siái tombat de cuol, bocabadat, m'imaginavi aquela molonada de "primièras" pèiras, d'unas benesidas per d'avesques, d'autras adobadas per de ministres o de deputats, cavadas en son dintre amb lo pergamin per las generacions futuras, amonteladas dins lo camp dau maiçon!
   Soscavi al palm de nas que tiraràn, dins quauques sègles, los archeològs dau futur se tomban sus aqueste clapàs. En mai, que començan, los tocamanetas d'amondaut, de remplaçar lo pergamin per la clau USB, mai brancada e dins lo vent, mai mediatica. Ieu, qu'ai de mal a l'ostal a faire parlar entre eles dos ordenators crompats a dos ans de temps, aquò me questiona.

   L'avètz ausida tan coma ieu la paraula d'evangèli:

"La pèira daissada de caire pels maçonaires
es venguda pèira de cantonada."
  Nòstra societat fa lo contrari, e tan melhor que son pas totjorn bèlas sas construccions e pas totjorn ont cal que siagan. Sens la pèira primièra seràn mai lèu desboseladas e engrunadas, la launa tornarà launa e la tèrra nòstra se tornarà engarrigar.