L'api

   Mon quenque me contava aquela, e coma èra pas un messorguièr de segur qu'es vertadièra !

   Se debanèt dins lo temps dau paure mon papeta rance, benlèu dins l'entre-doas guèrras. N'i a un dins lo vilatge qu'aguèt l'idèa subrebèla de vendre son rasim de taula, de chasselàs daurats e meravilhoses, a París, e de los mandar pel trin a vapor.
   Se pensava de faire fortuna, mas i a pas mai caïn e raubaire qu'un parisenc, levat dos o tres parisencs! Enluòc de tocar l'argent de sas fruchas, se recebèt per mercejament, la factura dau transpòrt dels rasims, que çò disián aqueles rufians èran arribats invendables.
   L'annada seguenta, los ancians se mesfisèron e prenguèron la costuma de montar amb lo primièr viatge, dins la vilassa escanaira, per vendre eles sas fruchas. Los enfants, al nòstre fasián la culhida e l'expedicion, los vièlhs recebián lo rasim per lo vendre e demoravan la sason amondaut. Se la passavan doça.

   Sabètz coma son lo mond dins un vilatge. Quand n'i a un, un pauc mai esperdigalhat que los autres, qu'ensaja de cantar una mèssa novèla, totes se trufan d'el. L'an seguent, se las causas se son plan passadas n'i a quatre o cinc per faire lo còr, e l'an d'aprèp tot lo mond es a la procession !

   E doncas i aguèt d'unas borronas, per montar a París amb los autres. E un d'eles, pel primièr còp de sa vida, anèt al restaurant e contava:
" - Anèri al restaurant a París. Dintrèri dins un ostalàs mai bèl que la comuna de Pinhan. I aviá de cortinas que penjavan, de lums e de taulas d'en pertot.
Un tipe me venguèt veire, negrevestit, camisa blanca, emparpalhonat. Polit coma un enterraire dau Clapàs. Me faguèt seire a una taula e me diguèt:
- Pour monsieur, ce sera a la carte ou au menu?
- Pecaire, pecaire, las cartas i jògui cada ser, al cafè, a Pinhan, amb los amics, donatz-me puslèu lo "menut".
Me balhèt un carton que dessús i aviá un fum de causas d'escrichas, en pichon e en francimand.
Ai, ai, ai! Ieu, siái passat per l'escòla mas m'i siái pas gaire arrestat. Sabiái pas legir, encara mens lo francimand.
- Monsieur a choisi?
- Òc-òc prendrai, eu, qué, eu, aquò e aquò, dèu èstre bon.
- Monsieur a choisi le consommé Viennois et le céleri de Paris, très bon choix. Je félicite Monsieur.
M'aportèt de bolhon, dins una taça a cafè, lo consommé Viennois e puòi, aquel piòt, m'aportèt d'api, a ieu que lo pòdi pas véser.
Puòi comprenguèri:
- lo céleri de París es çò-mème que l'api de Pinhan.
E me forcèri a lo manjar, aquò me fasiá montar lo raca-vòmit.

   A mon costat, n'i aviá un que se manjava un perdigal, amai s'aregalava. Se lecava los dets de tant qu'èra bon son perdigal. L'acabèt e faguèt:
- Garçon, idem !
Al cap d'un moment, una domaisèla li portèt un autre perdigal.
Ieu, encapèri tot. Dins la parladura de París, perdigal se ditz idem, e pardina, faguèri çò-mème.
- Garçon, idem !

   E l'autra idòla, que me tornèt portar d'api !"

Als baugs!

   Es concebut !!!    Es al tèrme d'una vesprada de las bèlas qu'Innocents,  Ases, Badaires, Cagaraulièrs, Sauta-Ròcs e Espelhats se son endevenguts dins son esquichament de comprenèla per faire espelir çò que serà:

lo Cercle Occitan Max Roqueta.

   Durada de gestacion prevista a l'entorn de quatre setmanas per que sénher lo prefècte de la republica escanaira francimanda aja lo temps de tamponar dins la bona casa, legit e aprovat, amai s'es pas d'acòrdi que per un còp avèm tot fach coma cal.


   Mas nos traparem abans per trincar a aquò e a tot lo demai a l'entorn de Jaume Landièr que nos vendrà parlar de son libre: Als Baugs (IEO edicions ) dins lo talhièr salvatge e descabestrat d'occitan en libertat que tendrà luòc a la calandreta la Garriga al camin de Carabòta, darrièr lo licèu agricòla, a Ginhac lo dimècres 23 de febrièr tre 7 oras dau ser fins a pas d'oras.

   Doncas per resumir que totes aqueles que li mancan un cercle, totes los capbords, calucs, ilhauçats, fats e fòls, que totes aqueles que son pas a carrau o que partisson en berigòla, aqueles qu'an perdut l'oremus o virat sa cabucèla se recampan a l'entorn d'aqueste especialista de tria dau baujum e vengon amb nautres faire un pet a la luna!

Metrem lo Jaume sus la grasilha e nos congostarem!

Segon la formula consacrada: "Venètz e portatz", qual lo beure, qual lo manjar, qual lo dire!

Per totas entressenhas: cercle.occitan.max.roqueta@gmail.com

Umor, amor e mòrt.

Aquel es dedicat al mond de Seta...

que se prengon pas la tintaina pr'amor de ieu.

   Anatz dire qu'aquela passa aquò me tafura e me calcina, mas es vertat, ai de mai en mai la peta de morir.

   Me pensavi ieu, coma Brassens, de passar ma mòrt en vacanças, una eternitat de repaus eternal es ben lo minimum sindical après aver tressusat tota una vida de trimadís fins a setanta, benlèu ochanta ans...

   Mas non, amai siaguèsses mòrt, te venon encara ficar en caire!!!!


   Bon, sabiái ja qu'un còp partit pel cementèri, me caldriá coma tot lo mond al nòstre, tornar per votar còp o autre. Ieu que l'ai pas jamai fach de ma vida vidanta, m'èri fach una rason a l'idèa d'èstre un ciutadan exemplari dins ma mòrt mortanta.
Pasmens aquò pausèt problèma a un amic, quora sa femna qu'èra pas sortida d'aquí, se trachèt qu'un dimenge d'eleccion, aviá quitat lo cementèri per montar votar a la comuna, sens s'arrestar a l'ostal.
T'i passèt una espolsada de las carabinadas, tombèl entrepausat, amai quicòm de brave! Las aurelhas, qu'aviá pas pus, li fiulèron longtemps.


  Mas ara per ara, de qué t'apreni uòi? Que van faire PICHONAR  los mòrts!


   Me diretz tant qu'a èstre reddes, tant val n'aprofechar. Mas d'aquí a faire un pichon.


   E puòi, èra puslèu un dels bons moments de la vida que de se fabricar un drollet amb sa polida, dejós lo plumon. (amai dessús!) D'un autre costat, un còp mòrt as una bona rason per pas te levar la nuòch, quand brama lo nenon!


   Mas çò que me fai galinar la pèl e que m'espauruga que non sai, dins aquelas practicas novèlas, son los intermediaris: los emplegats dau laboratòri que se pòdon engarçar dins los topinons d'òli de bragueta.
   Un còp mòrt siás pas solament segur d'emprenhar ta legitima. Imagina-te que tas semenalhas vengan engrossar una blanca-pèl, parla ponchuda e cuol cosuda, que va ensenhar a ton enfant, dins sa parladura franchimanda, dins una autra lenga que la teuna, nòstres aujòls los Galleses, Simon de Monfòrt lo Brave, Napoleon lo Grand e Sarcolha lo Bèl! L'orror.
   Encara pièger, ta femna se pòt faire embarrassar per un autre topinon que tu! Aquò passa l'òsca, es lo comble de l'engana, èstre cocut per un mòrt. Ja ton pichòt serà un enfant de garrolha, mas tu, seràs embanat per un collèga mòrt ad vitam æternam.


   E los paures Setòris que morisson dos còps. Fasián totes per se ganhar las trempas, qual lo pescaire, qual lo marin e cadun o sap qu'es dins la marina que i a lo mai de cocuts.
   Paures Setòris, mai mòrts e mai cocuts!

Topinon or not topinon  ?????

La "primièra" pèira.

   Me'n tòrni d'un acamp de chantièr. La reünion de chantièr es un exercici perilhós, riscós e dangierós que mai d'unes s'i son fach plumar, pelar, e rasclar. L'escomesa essent de faire acreire a un arquitècte pas totjorn amistós e a son client pas totjorn ninòi e qu'en mai te deu pagar a la fin, que sas òbras son ton sol pensament, que l'ànsia que n'as te copa lo beure e lo manjar, e que lo chantièr sera acabat en temps e en ora!!!
   La reünion de chantièr es lo temps de l'esbrofa, de la craca, de la messorgassa qu'a costat lo poquèr es un passatemps de tanècas e de peta-candèlas.
   De còps que i a, aquò pòt mal virar. Ne vegèri d'unes, espatlutasses e calossuts coma de rugbimens de l'ASB de las annadas septantas e ochantas, plorar coma de Magdalenas davant un arquitècte sadic qu'a lo poder de te menar, cap e tot, a la quincanèla. Òc-ben, tot lo mond o sabon que l'infèrn es pavat de tèstas d'arquitèctes.
   Pasmens un còp qu'as fach ton trauc de monta-mametas es puslèu un bon moment, espectacle gaujós de la comèdia umana que se jòga davant tu.
   De Ricardo lo magnific, que veniá en reünion a Antigòna amb sas "nebodas", de bombas bombudas e popudas que pas que de las veire te sacavan lo fuòc a te cremar, coma un paure catar d'un còp èra, partit en fum sens consolamentum o a n'aquel que doblidèt dins la construccion d'un collègi l'asaniment, pas qu'aquò!
- Sénher, Arquís ont los branqui los cagadors?
- Macarèl, los toats ai doblidat los toats.
Calguèt tot petar per faire passar los tudèls.
E lo mondin d'Airbus que volontava un bastiment coma un avion, al desen de milimètre, e que s'acontentèt d'un ascensor tròp cort. O l'endevinhaire d'un vilatjòt de Garona-Nauta que capitèt pas a predire los nòus meses de retard de las òbras.
   Ne poiriái contar fins a deman mas çò que me desconcertèt uòi es quicòm mai. Èrem a aprestar la pausa de la primièra pèira d'un chantièr bèl. Lo grum gròs, los òlis onchoses devián davalar de París, un diluns de preferéncia, per passar, al despenses de la republica, la setmana al nòstre, en riba de mar. E l'arquitècte de se virar cap al maiçon:
- Me faràs un trocet de paret pas luònh de la rota, qu'es aquí que pausaràn la primièra pèira sens s'enfangassar dins nòstre tautàs.
E ieu paure innocent de Niana de demandar:
- Mas comprèni pas, lo bastiment deu pas venir a tocar la rota?
E lo maiçon de s'espetar:
- Figura d'amòrri, se sabiás! Un còp que se'n son tornats, los parla-ponchuts, la "primièra" pèira, la cargui sul camion e la pòrti a l'ostal. E amb totas las "primièras" pèiras qu'ai, poiriái faire un ostalaràs!
- Aquela empega!
   Siái tombat de cuol, bocabadat, m'imaginavi aquela molonada de "primièras" pèiras, d'unas benesidas per d'avesques, d'autras adobadas per de ministres o de deputats, cavadas en son dintre amb lo pergamin per las generacions futuras, amonteladas dins lo camp dau maiçon!
   Soscavi al palm de nas que tiraràn, dins quauques sègles, los archeològs dau futur se tomban sus aqueste clapàs. En mai, que començan, los tocamanetas d'amondaut, de remplaçar lo pergamin per la clau USB, mai brancada e dins lo vent, mai mediatica. Ieu, qu'ai de mal a l'ostal a faire parlar entre eles dos ordenators crompats a dos ans de temps, aquò me questiona.

   L'avètz ausida tan coma ieu la paraula d'evangèli:

"La pèira daissada de caire pels maçonaires

es venguda pèira de cantonada."

  Nòstra societat fa lo contrari, e tan melhor que son pas totjorn bèlas sas construccions e pas totjorn ont cal que siagan. Sens la pèira primièra seràn mai lèu desboseladas e engrunadas, la launa tornarà launa e la tèrra nòstra se tornarà engarrigar.

Pro vièlh ...

   Encontrèri uòi, un paure papeta que se donava a la demingra. Lo Midi-Libre grand dobèrt sus la taula, a la pagina dels decèsses, me diguèt:
- Comprenes, quand vesi aquí lo nom de las vedetas, siái un pauc sus la pagina dels companhs d'abans e, quand agachi son atge, vesi ben que fa un brieu que ma chifra es dintrada dins las detzenas interessantas. 
 Ara per ara o sabi, siái pro vièlh per faire un mòrt.

   Paure vièlh.
   Mas o sabèm totes, pecaire de nosautres, qu’un jorn nos caldrà laurar amb l’òs bertrand dau costat de Santa-Repausòla, demorar un temps, coma dison los Clapassiers de bon grum, al maset de Sant-Lazare* e pels espelhats de Puòch Abon, que ne siái un, se sapar de rove clar, e seguir un darrièr còp la sola avenguda dau vilatge: aquela que mena al cementèri.

  E cadun de dire, dau moment que podèm pas faire mai, sos vòts per quand l’Auriva se presentarà per lo dalhar e, de contar d’exemples bèls…
   Lo Joan, òme brave entre totes, reborsièr que non voliá seguir la mòda en se fasent encendrar, e mai que mai espaurugat a l’idèa qu’aquò li siaguèsse tròp dolentós, se desirava despertar mòrt. Es çò que li arribèt un matin polit de prima que faguèt plan rire sos eretièrs.
   Un autre, d’un vilatge vesin, sentissent se sarrar la mala ora, faguèt cocinejar per sa femna un plataràs de tripons que n’èra agromandit, se lo chapèt abans que de cabussar per l’eternitat, de cara dins l’escudèla, per benastre voida e plan salsada.
   Atanben, remembratz-vos la secaresa de 2003, que veguèt tant de vièlhs parisencs tibar l’artelh, abandonats per sos enfants qu’èran al nòstre, en riba de mar, a se rabastinar lo tafanari. E puòi, acusèron lo govèrn, caïns de parisencs, d’aver daissat morir los seus. Los ministres usclats que se‘n tornèron lèu-lèu al carbon dins lo caud de l’estiu e n’aprofiechèron per nos raubar, entartufats de ministres, un jorn feriat.
   Doncas, dins aquel estiu de caumanhàs, se moriguèt un vièlh dins un vilatjòt de Gard, pas qu’un. Passat nonanta se fotiá pel còl, en mai sos tres litres de vin, coma totòm dins aquel ròdol de miliassada de vinhas, un parelh de pastís abans cada repais. La familha, digna, diguèt pas ren e faguèt pas borrola, rambalh o procès a degun, ça que la es la secada que l’aviá tuat…
   E lo caçaire de Puòch Abon, qu’un atac lo te prenguèt a l’espèra, a la broa dau planastèl que senhoreja sus la gòrjas d’Erau. Quand se tampèron sos uòlhs pel darrièr còp, siaguèt per abraçar de son agach la davalada suls sèrres tant aimats, dins una garriga respelissenta d’aprèp pluòja, embaumanta de flairas autonencas.

   Vaquí per las capitadas bèlas, los ancians que nos an ensenhada la dralha de seguir.
 "Capelada, dònas e sénhers dau passat, vos podètz pausar ara, e saborejant vòstras flors de Totsants, daissar faire los novelaires que per aquò fai pas mestièr l'experiéncia!"
Sus ton curriculum-mortis basta que d'una linha, la primièra, per aver drech al passapòrt per Tèsta-seca...

Ane quand cal i anar, i cal anar, e, òu, cadun son torn, e butetz-pas! »

*Sant-Lazare es lo cementèri bèl de Montpelhièr

EN SÒLDAS

   Per un pòst legit, ne podètz legir a ren non còst, dos o tres de mai, fins a l'agotament dau blòg.

   N'aprofièchi per vos parlar de mòda, amai se siái pas lo mai assabentat, luònh se'n manca, per aquò far.
   Mas pas res arrèsta lo monta-mametas!

   Es verai que nautres, al vilatge, sèm escaissats los espelhats, que los ancians s'aimavan pels bòsques a faire lo carbon, las plantas, la lenha e èran vestits, de punta de clar a boca de nuòch, de traucs e de petaces. Çò important,  per córrer las garrigas, es d'èsser calçat espés. E puòi al nòstre avèm totes de solièrs montats, amai las mametas negrevestidas que son en basquetassas blancassas: los Niqués çò dison.


   Mas ieu, quand davali al Clapàs m'aregali de me pèrdre per la vila, d'espinchar las micoquetas, d'agachar las vilandresas, de solfinar las tendéncias...
   E o me cal dire, d'aquela passa sabi pas tròp ont penjar mon lum. N'i a que t'arriban enropadas dins de levitas que lor potenejan los artelhs, d'autras que te cargan de gonèlas rasapets e de bòtas longas, longas... coma per anar a las cagauraulas. Crenti que se banhen lo tafanari dins las èrbas longas, longas...
Ne vegèri d'unas totas espintadas de clavèls, que semblavan crucificadas, als braces de caga-bragas, tan paures, que non se podián crompar un panèl de camisa.
   I a de misèrias a la vila...


   Al Clapàs te dison pas ni bonjorn, ni putan, ni mèrda mas comunican de longa. A la man an lo telefonet, un "escotaire" sus cada aurelha, per benlèu ausir tindar la Campana de Magalona, mas fai de temps que los Dissabtièrs* se son calats. N'espinchèri un qu'aviá coma un relòtge de ponhet, un GPS, que li disiá de sa votz sintetica ont anar. Aquò l'empachèt pas de marchar sus un estront de chin qu'èra pas encara satelizat.
   Cresi qu'an completement perdut lo babaròt, aquel paure mond, d'aital s'entopinar dins sa burca electronica!


   E puòi, aquest'an n'i a fòrça que son encapelats, mas es pas pr'amor de la mòda. Aquò ven que lo mascle clapassièr es sovent calvet e clòsca-pelada. Eles, te dison qu'es en causa de la pollucion mas pecaire, o sabi ben ieu, que quand la tèrra es marrida i a pas ren que buta dessús.

* La campana de Magalona, jornal clapassièr en lenga d'òc que tindava un còp per mes, paresquèt  de 1892 fins a la mòrt de son darrièr cap-redactor l'Escotaire: Francés Dezeuze. Aquel d'aquí, amb d'unes de sos complicis de la Campana, avián presa la costuma de retrobar al mazet tota una còla de campardins gaujoses e pasmens fins letruts de lenga d'òc. Coma se recampavan cada dissabte, per manjar, beure, dire e escriure de poësias, cantar, ..., prenguèron lo nom de Dissabtièrs. Demest los mai conoscuts podèm citar Pèire Azema, Audoard Marsal, lo catalan Josèp-Sebastian Pons, Caussou de l'oulivié, Pau Chassary, Brousetou de las Arcadas,..., e evidentament lo caganís de la còla: Max Roqueta.

Lo patoés de facultat.

   Ai costuma de dire que per ieu l'occitan, puslèu que lenga mairala, es lenga pairala. Lenga de l'endefòra, dels òmes, de la plaça, de la cava cooperativa, de la vinha o dau jòc de bolas.
   Quand me volguèri assabentar un pauc mai dins aquela lenga l'anèri quèrre dins de corses. Aquel mond comencèron per me desgavachir. Aprenguèri a dire [se 'kantɔ] en luòc [se 'kanta], soi en luòc de siái, nuèch per nuòch, boita per boèta, frigola per pòta, eça... e lo requist çò meteis per çò mème!  De tot biais es çò parièr.
  Quora me tornèri, gloriós coma un gal de sa cresta, charrar amb los ancians, se trufèron plan de ieu:
- Pichòt t'avèm vist venir, ara, tu, siás un occitanista dau Larzac!  Vas pas nos aprene amb ton occitan a parlar lo patoés d'en çò nòstre.
E de prene d'exemples:
- Aicí disèm pas "cadièra" mas "caièda" e mai los vièlhs disián pas las consonantas, eles disián: "caièa"!
- E qual es que compren "caièa"?
- Digus mas se'n fotèm, es coma aquò que te cal dire.

   Un pauc mai tard, plantèri bordon en riba d'Erau. Aquí, d'un costat lo pont dau diable se dison los imperfaches a la provençala, en [je], de l'autre a la gavacha en [jɔ]. Al mitan lo pont, o sabi pas, levat que se parla ponchut, anglés, suedés, finés, olandés, tot çò blanc de pèl lo matin, roge coma una escarabissa de vèspre! E rau!

   Quane copa cap! Qué parlar? Qué causir? Lo patoés d'en bas lo vilatge o aquel dels quartièrs nauts? Lo provençal de l'oèst o lo lengadocian oriental? L'occitan estandard o normalizat?
   Un pauc laguiós o reconoissi, me marquèri a l'universitat. Aquí comprenguèri tot. M'ensenhèron las paraulas blosas de metre sus la musica dels ancians. E puòi a la fac, d'ont mai t'alunhas dels professors e dau reng de davant, d'ont mai te sarras dau fons e dau calfatge, d'ont mai la lenga se dialectiza.
Dempuòi parli lo patoés de facultat o se volètz l'occitan de carrièra e me fau comprene d'en pertot.


Òme d'òc as drech a la paraula, alara macarèl, coma que siágue, parla!!!

Al prèp de mon aubre

   Al prèp de mon aubre, ieu vivi urós...
   O sabètz tant coma ieu que lo bonur per un òme es d'escampar son aiga al pè d'un aubre qu'a plantat de sas mans. E aquel aubre d'aquí, un aubre qu'èra dins sos vint ans, lo siái anat quèrre al fins fons d'una comba enermassida amb la pala mecanica dau conhat. Causiguèri un pin negre, que siái pas brica racista. Li faguèri un trauc bèl, mofle coma s'èra per ieu, en fàcia lo vilatge per qu'aja un pauc d'amusament. I a tant d'aubres, als temps que sèm, que demingran e venon neurastenics!
   Mas, quand anèri content de ieu al vilatge, totas las barbas-longas, totes los senators dau banc dels vièlhs me tombèron dessús:
- Paure innocent, vai te'n a Niana, siás capbord de plantar un pin negre dins ta marrida tèrra, va crebar lèu, passarà pas l'estiu. E de m'explicar las rasigas pivotantas, la tèrra agra, la luna...

   Mas ieu, aimi los aubres e los aubres m'aiman.
   L'estiu venguèt, l'aubre tenguèt. E lo Nadal seguent, sens èstre rancurós, mas per manièra, pengèri tot ennaut lo pin, un lum roge que se vesiá dau vilatge tot...
   Las annadas passèron e a cada Nadal, alucavi lo lum roge e enfonhavi un pauc mai lo mond, per manièra...
   Mas al dintre de ieu, èri pas tant fièr, me calcinavi. Mon amic de fusta donava de senhals de flaquesa, per tot dire èra un pauc trace.

   Es alara que lo torn de França s'anoncièt al vilatge. Dins un reflèx militant, anèri quèrre al granièr lo drapèl nòstre per lo quilhar ennaut d'una canavèra a la cimada de mon aubre.
- Tè, com'aquò la veiràn a la television l'identitat vertadièra d'aqueste país!
Lo torn de França venguèt. Las mametas suls plegants, a l'ombra de las platanas, los papetas sus las grasas d'escalièr, tot aquel mond encapelats per de bòbs "Eskoda" que lo tipe de la caravana se mostrèt larg. Se charrava, se risiá, la caravana s'èra arrestada e sul camion de la vaca que se ritz, una majoreta popuda, cunhada dins una boita de formatge giganta, escampava als pichons que se carpinhavan de plan-ponhs d'apereticubs...
   Mas, estupor generala. Dins lo caumanhàs estivenc, un fum negre montèt drech de la còsta bèla a la sortida dau vilatge, lo camion "d'Eskoda" se veniá d'abrandar al mitan de la rota. La caravana èra blocada a de bon e per totjorn al nòstre. La vaca que se ritz fasiá lo morre, la majoreta popuda, abandonada en plen canhard pels pichons, que pas fòls èran tornats a l'ombra, tressusava de totes sos apereticubs...
E de pompieralha, e de gendarmalha, l'espectacle veniá de mai en mai bèl, caliá dobrir lèu-lèu la rota que lo peloton se sarrava. Mas, vai te'n faire revirar un camionàs dins un vilatjòt! D'un pauc mai s'embarquèron l'estatua de Nòstra Dòna de Lorda, qu'èra aquí amb nautres a agachar lo rambalh, sus la remòrca, còsta la majoreta popuda e liquidificada.
   Fin finala passèron los correires coma de bauges e quand agachèri l'enregistrament, per veire se mon acte militant e pasmens coratjós aviá cambiat lo cors de l'Istòria nòstra, vegèri, qu'al moment de la traversada dau vilatge, la regia aviá fotuda la reclama...

   Mas, desempuòi, la bandièra es totjorn quilhada ennaut mon pin. E el, de se saupre pòrta-drapèl de tot un pòble, s'es repiutat.
Es pas jamai estat tant bèl.

Lo R. dels R., R., R., R., R., R., R.

Èrem set.

   Set amics a se recampar dins la jaça vièlha ennaut la comba romegosa. Èra una nuòch sens luna, benlèu per la Sant-Romieg, fa un an, benlèu mai. (Me rementi pas exactament e nòstres remembres s'endevenon pas aquí dessús...)
   Coma que ne vire, aquesta nuòch que vos ne parli, avèm trapat al fons de la darrièra cantina de Sanch-Inhan coma una belugueta, coma una farfantèla, e avèm decidit coma lo P. de Garròs o faguèt un còp èra, d'aplanponhar la causa damnada de nòstra lenga mespresada. Es alara qu'avèm fondat nòstre partit politic:

Lo R. dels R., R., R., R., R., R., R.

Lo Rassemblament dels

Reborsièrs,

Renaires,

Ronchonaires,

Rospetaires,

Romegaires,

Rondinaires,

Repotegaires.

   D'ausida avèm adoptada a l'unanimitat nòstra devisa, aquela que dins lo mond tot portariá nòstra paraula, nòstre projècte de societat e lo pet:

TOTES CONTRA TOT!

   Mas mèfi, de pas nos faire passar per d'extremitas o de capfòls ilhauçats ni mai per de tèsta de gip, o pièger per d'endarrierats de primièra. Abans que de fonzar caparuts e capbaissats aviam examinada menimosament aquela qualitat, aquela facultat de nòstre pòble qu'es, o cal reconóisser, totjorn leste pel reborsieritge. Amai lo Cercaval nos faguèt un estudi de mercat.

   E puòi dins un partit politic que se vòl far crénher cal un Mèstre de pensar. Ieu, l'encontrèri.

Èra dins lo temps de l'inauguracion dau pont de Milhau, vos sovenètz? Lo mond espantats descobrissián l'engèni d'aqueste viaduc: bèl coma un batèu, leugièr coma un aucèl que se seriá pausat entres los causses...  Los chineses aquò lor fasiá lengueta, los americans sos uòlhs li fasián bavarilhas, los japoneses eles fasián de fotòs e los parisencs ne demoravan bocas barradas, maissas bilhadas e cuols sarrats: lo pont èra en Occitània! E, lo Chirac t'arribèt en volaire, en dirècte e en prime-time (fasiá un temps de prima) per copar lo riban.

   Èri a cò de mon paire a beure l'aperitiu, lo pòst marchava dins un canton de la sala-de-manjar. Un amic de la familha qu'èra aquí, mas dempuòi avèm copat palhas, se revirèt cap a la television una mièja-segonda, puòi, nauçant las espatlas reneguèt e renèt dins sa barba e sentenciós: "Ò, ò, es pas un pont que caliá faire, es un tunèl!!!"  E sens butar ni polsar engoliguèt l'esclòp, s'empassèt son pastagàs. Puòi, rotèt per espintar un pauc mai lo clavèl de la desaprovacion.

   Aquel d'aquí es un Mèstre Reborsièr de la plena pèl, es pas jamai de son vejaire a el. Vos rasseguri es pas per aquò qu'es dau vejaire dels autres.

De còps me fai pensar als estajants de Sant-Guilhèm, los "canhòts" que se dison, que son talament reborsièrs que sos ostals an lo davant sus lo darrièr.

   Per te la faire cort, aviàm pensat a tot. La devisa, lo logo, lo siti per la propaganda oficiala http://monta-mametas.blogspot.com/ cande sus el, respectable e marcat al bloguitge, la filosofia politica, lo potencial de penetracion dau mond d'òc e d'enfifrage dau pòble francimand, l'infiltracion dau mitan universitari clapassièr... Tot i èra. Tot.
   Mas quicòm truquèt. Es aquí lo quicha-clau que me còr-cacha: nos sèm carpinhats, per un patin-patan-pas res, una parpèla d'agaça. Nòstre bèl partit a implosat en son dintre coma un trauc negre e dins un big-bang de fini-mond a fach meuca, es mòrt abans que de nàisser... Per te dire, per moment, se serián creguts al partit socialista de França. 

I aviá los Novèls Reborsièrs, los Renaires reformators, los nacionals-Ronchonaires, lo moviment de liberacion dels Rospetaires, lo canal istoric dels Romegaires, lo  front Rondinaire, los Repotegaires radicals,  los anti-totes-contra-tot e los totes-anti-contra tot... e ne passi.

Ara per ara sèm una movéncia d'unes partits de un amb d'aliganças possiblas mas gaire probablas amb de partits de un.

E ieu que m'èri  susprés a somiar que:

"Se totes los reborsièrs dau mond,

Se volián virar l'esquina,

Podrián benlèu cosinejar,

Totas nòstras especialitats,

Una bona sopa de morre,

E una ensalada de cuols virats."

... e bona borra !

   Vos parlavi fa quauques temps de l'esclavièja, aquela mena de planta de la garriga, rebalanta o escalaira, de las fuòlhas verdas, lusentas e que s'acaban per de pichons cròcs, de las pichonas flors verdas-jaunas e de las fruchas rojas.

   Çò qu'ai pas dich, çò que cal subretot pas que sortigue d'aquí, es qu'aquela planta ten de proprietats, cossí dire, estimulantas pel masclum.

   Lo decan dau vilatge, un papeta rance e vièlh coma un camin, que fasiá cent ans de dimenges, se'n servissiá escadajorn e confessava l'uòlh lusent e coquinàs:

   "Sèm dins un temps formidable, al Clapàs m'an fotut una Duracèl dins lo pitre que lo còr me fasiá la tifa-tafa, ai las dents que se repausan entre cada repais dins lo Duralex sus la tauleta de nuòch e quand me conflan lo mond, son çaganh e son rambalh, daissi las aurelhas a l'ostal. Mas pel demai me vòli pas americanizar, non passaràn ! Que se lo gardan son Viagra, ieu fau a l'anciana, ai l'esclavièja e a nonante-quatre plan picats mon amic, te prègui de creire qu'aquò marcha melhor que los afars de la republica !"

   Malastrosament per la part mascla de l'umanitat, amai se lo femnum n'auriá poscut faire son pro, malastrosament doncas, moriguèt amb son secret...

   Çò que fai que se sabèm que sa vigor li veniá de l'esclavièja, sabèm pas se fasiá de tisanas, de decoccions, se la fumava, se consomava la flor, las rasigas, las fruchas...

   Vòli aquí lançar una crida. Cal tornar trapar la recèpta de mon papeta: volèm verguejar al país macarèl ! dins la tradicion, a l'anciana, coma o fasián los vièlhs davant lo vièlh.

   Me prepausi doncas d'aprestar amb d'esclavièja de potingas de tota mena e se d'unes legeires amistoses e empachats de la bistoqueta me vòlon contactar (discrecion assegurada) lor farai tastar mas pocions que las pòdi pas ensajar sus ieu: vèsi pas de diferéncia abans o aprèp.

   Benlèu que siái tombat dedins quand èri trace?

Forra-borra...

Per Nadal, manjatz una piòta de Charenta !!!

abans que faga tornarmai ganhar lo Sarkò.

   Amai se lo Hollande se la vòl pas pus farcir, siaguetz segur que serèm nosautres los piòts de la farsejada.

   De tot biais, ieu me'n chauti coma una merluça d'una cabreta, que me siái rendut amorós de Martina. Mon preferit: "Martina e las trenta-cinc oras" (Jospin edicions, París, 2000). Martina es mon fantasm. Dins son tres pèças Chanèl es bèla coma la camioneta dau papeta quand se'n tornava de la vinha, subre cargada de 12 semals plan quichadas, un pauc bassa dau fondament, de segur, mas un carri de rei!
   Quana femna, Martina! Quand me mèti al lièch, lo dimècres de tantòst, per ma pichona prangièra de RTtista arrendut, pantaissi de Martina, sonque de Martina. A, Martina!!!

Beguetz pas tròp !!!

   Avètz vista la reclama: Guilhaume, Tòni, Pèire, Jaume, Claudi, Micolau qu'an totes un problèma amb l'alcoòl e que o vòlon pas reconóisser, los piòts. 
   Ieu, ai pas vergonha d'o dire: "Ai un problèma amb l'alcoòl".

 - ai pas pus de vin a la cava, me caldrà davalar dins la freg a l'estiba per ne quèrre".

E daissatz vòstre argent a la banca !!!

   Escotèri l'autre piòt de Cantona, passèri a la banca. Mas posquèri pas retirar mon descobèrt, aquel piòt de banquièr o volguèt pas.

Òda a la raça asina

 

Que quauqu'un m'explique !

Las diférencias que i a entre las doas fotòs, levat que son estadas presas a detz quilomètres de distància dins detz minutas de temps.

E ben sètz pas fòrts, es simple, i a un panèl qu'es legal e l'autre qu'es fòra lei, n'i a un que fa empacha al còdi de la rota e l'autre pas.

Paure de ieu, aquela puta de còdi que patiguèri tant e maites per l'encapar, i comprèni pas res pus. Siái pas qu'un ase, un paure ase, cap e tot (òc-ben e tot!).  E es per aquò qu'anirai manifestar lo dotze de decembre amb totes los autres ases que sètz, amb tota la borricalha d'occitània, e benlèu amb de bretons caparruts, de còrses un pauc clòscas, de fraires catalans búrros e espèri que lo tropèl serà bél !

Aubora-te raça asina,

Jos lo Sant-Clame dau solelh,

N'i pro de plegar l'esquina,

lo temps dau gal s'acaba lèu !

Garriga

   Prospèr, braconaire de la plena pèl de mon país, aviá organisada son insolvabilitat e donat oficialament sos bens (un mas e un bocin de vinha) a sos nebots. Quand lo gardacaça l'agantava, çò que quauques còps arribava, coma podiá pas pagar los verbals, anava far un torn al Castèl (aital se sonava la preson de Montpelhièr bastida sus las arroinas del castèl de l'edat mejana dau Clapàs). Puòi, un còp pagat son deute a la societat, se'n tornava al seu.
Me siái imaginat, campairolejant la setmana passada, son retorn, quand l'autobús lo daissava a la broa dau camin que lo tornariá a l'ostal.


   Per ara, seguissiá lo camin d'escorreguda, e la linha blava de las còlas amigas se sarrava ja dins lo trescòl. L'enveja de cridar de totara èra tombada dins lo ritme dels passes, tròp rapid a la debuta, puòi regular coma lo baticòr d'un relòtge que picariá per tica-taca la grava sul camin cara a Bodon.

   Daissèt lo camin a man drecha, Prospèr, e dintrèt dejós lo cobèrt de las blacas per trapar rescondut, lo dralhòl de la feruna que pojava penjalut, drech sul planòl. La bronda de l’ausina* l’alisava durament, l’escavièja* lo voliá reténer de sos dets arputs, mas l’òme se'n risiá e coma un singlar, s’entraucava dins los bartasses que i tampavan lo pas. Ennaut lo rapalhon, siaguèt urós ça que la, de s’abandonar a l’estrencha mai doça dels boisses e restinscles, dins la caranchona del ventolet caudet, redolenta de sentors de pòta*, de pebre d’ase, de tèrra umorosa e vegetala. 

l'escavièja lo voliá reténer
 de sos dets arputs...

   Per venir a son encontre, lo causse s’èra sapat de prima, d’una rauba mirgalhada de cotèlas jaunas e violetas, de nautas porracas blancas e de tulipans salvatges, dau calici pausat sul pelenc d’abrial, que contavan eternals repapiares, l’istòria d’aquel país, de sang e d’aur... La ruda bauca, ela atanben semblava enfestolida, amai lo bragalon* regal de las bedigas, e l’immortal agram, e dins las èrsas de garrolhas, las ondadas d’argelasses, veguèt vogar devèrs el Prospèr, son mas, iscla grisenca de sos davancièrs.

   Dins la nuòch espelissenta, los grelhs brusissián e dins la lavanha las ranas ucavan sa sansonha amorosa. Passèt la man per la catonièra, se prenguèt la clau rovilhada, que sarralhejèt un brieu abans que de virar, dau subte. Butèt amb l’espatla la pòrta que s’èra un pauc conflada e que cracinejèt sus sos gonfons en se dubrissent, la tampèt sus el.
   Lo lum tremolant d'una candèla s’aluquèt darrièra una fenèstra sens barras, ont per jòc, una aranha aviá teissat un ridèl de dentèlas, rantela que vendrián emperlar, a primalba, los diamants de la nuòch.

　· Ausina=euse  · Escavièja = ariège, saliège,clarièja = salsepareille · Pòta = frigola, farigola = thym dins de ròdols d'Erau · Bragalon = dragon, blavet = aphyllante de Montpelhièr

Barradura setmanièra.

Avis a la practica,

En causa d'una espelison tardiva de las caramilhas dins mas garrigas,

LO BLÒG SERÀ BARRAT PER UNA SETMANA, o benlèu mai, lo temps de dintrar la culhida.

Per tota urgéncia mercé de consultar mos confraires:

- Se presentatz los simptòmas d'una "rugbititi": enveja de fotre un dròp dins lo chinet pomponat e penchenat de la vesina o d'aplatussar lo vòstre nenon bramaire dins un canton de la sala de manjar après aver passat, d'un bestorn folzejant, la vòstra femna que s'entrepausava:

fasètz lo http://eh-be-sas.blogspot.com/

- Se de tocar l'agland vos prusís, amai las ficèlas, se vos sentissètz solet a portar banas, se dobtatz de vòstre biais e de vòstre coratge benlèu que groatz una "sanquilhiti" aguda, malautiá dau buòu que se transmét a l'òme e que son fogal infecciós es la pichòta Camarga:

fasètz lo http://sanquilha.blogspot.com/

- En cas de raumàs o d'ipersensibilitat lagremala deguda a una "dassinomania" non assumida complicada per una fèbre de chival:

fasètz lo http://parpalholejar.blogspot.com/

- Una anorexia de comprenèla, un regim? amagrissent, grossissent? sens carn, sens peis, sens òli, sens sau, sens vin (aï pecaire, paure de nautres!), sens chuc-ni-muc... òc-ben, mas plan acompanhat pel còrs medical:

fasètz lo http://loblogdemimi.blogspot.com/

- S'avètz la demingra, alara, un pauc mai, un pauc mens:

fasètz lo http://arvieu.blogspot.com/

- Per tot problèma de capborditge, caluquitge, refolèri, esquizofrenia, deméncia arboriva, zoofilia anatz veire de ma part l'anchòia:

fasètz lo http://lanchoio.blogspot.com/

- Se las cambas vos tremolan, se vòstras extremitats partisson en berigòla tre qu'ausissètz lo cant de l'autbòi o de la bodega es benlèu pas encara lo delirium tremens:

fasètz lo http://caroleuh.blogspot.com/

- Se sètz en revòlta permanenta contra tot, per un patin-patan pas res, a jamai e per totjorn:

fasètz lo http://contratotmaspertotes.blogspot.com/

- S'avètz la "gavachiti", tèma rosiganta de metre entre vos e lo Clapàs ofegant, empudessinat e parla-ponchut, la tèrra abandonada dau Larzac, per tornar trapar la redoléncia campèstra e tot lo chuc de nòstra cultura:

fasètz lo http://avaironesa.blogspot.com/

   Per tota autra urgéncia, los collègas son a vòstra disposicion dins lo centre Bloguitge mai pròchi d'en çò vòstre. Vos sufís de clicar aquí:  http://bloguitge.free.fr/

   Enfin per vos esperlongar fins a la redobertura, vos pòdi marcar çai-jos, per vos potingar: un cacheton e una pastilheta de bonaür dau professor emerit Joan Maria Petit (Trèus, letras d'òc, 2010):

La luna dins lo topin

lo sorelh a la grasilha

e ma fam de caramilhas.

La vila me pèrd
los bòsques me tròban
la garriga m'esparparissa.

Los Ga-Ga..., los Ga-Ga..., los Gau-Gau..., los Gaullistas!

VOS AI COMPRÉS !!!

Sètz totes Gaullistas.

   Sufisiá d'agachar la television aqueste 9 de novembre per se'n persuadir.
   I a un dire que se ditz:

Cal nàisser per èstre polit,

Se maridar per èstre ric,

Morir per èstre brave.

   O avèm verificat fa pas gaire per la mòrt del Pofre, vesèm que s'aplica encara quaranta ans après lo decès. Lo Grand a fach lo plen de lausenjas, aqueste dimars.

D'unes jornalistas se son daissats anar a lo comparar a Loís lo quatorzen o a Napoleon Ir. Quinas referéncias! Un qu'atalentèt França tota, per petar dins de la seda a Versalha, l'autre que podiá pas caupre dins sa pèl e que te saquèt lo fuòc a la mitat d'Euròpa!

Mesfisatz-vos dels pichons!

   Encara, que siái pas tròp plaçat per desparlar d'aqueste darrièr. Cal dire que mon aujol, lo Peire, siaguèt reformat al conselh de revision de l'Empèri, qu'èra tucle coma una taupa e que vesiá pas res d'aicí-alai. Privat de la campanha de Russia, en 1812, crompèt los tenements dels vesins que per còp d'astre, avián bon pè, bon uòlh, e se posquèron faire tuar per la mai granda glòria del corseton nervolhós. Aital faguèt fortuna, e, es a n'aquela epòca que la familha venguèt bonapartista!

   Mas lo vent a virat, e siái sortit d'una ostalada paura qu'aviá pas la television, luònh se'n mancava, quand s'atudèt lo Grand. Una vesina de la mameta, qu'èra dins lo benaise, aviá comprat un pòst, en negre e blanc evidentament, e me convidèt lo dijòus seguent per agachar las aventuras de Zorò, lo rainal mascat. Èri dins mos cinc ans. Grand gaug que me faguèt, lo còr me fasiá tifa-tafa, aviái la petelega d'i èstre...
   Mas, lo dijòus seguent, Zorò es pas jamai arribat. Las doas cadenas de l'O.R.T.F. retrasmetián en dirècte las enterralhas dau despenja-figas!


   Se n'i a fòrça uòi que dançan amb la musica e que son gaullistas sens saupre de que ne vira, ieu o siái pas e sabi perqué!!!

Talhièr sauvatge d'occitan descabestrat en libertat

La sesilha venenta del talhièr sauvatge e descabestrat d'occitan en libertat tendrà luòc a Niana (34), tre sèt oras dau vèspre lo dimècres 24 de Novembre. Segon la formula consacrada "venètz e portatz", un quicòm a dire, un quicòm a beure, un quicòm a manjar e partajarem lo tot e lo demai!

Aqueste còp nos retrobarem al local "Viure a Aniana" 12 avenguda de Sant-Guilhèm, en fàcia los pompièrs. Sus la drecha quora sortissètz de Niana per anar a Sant Guilhèm, Puòch Abon, a l'esquerra s'anatz cap a Ginhac. Vos podètz pas trompar i a un barral a l'intrada, una mena d'òrt, lo local es a l'esquerra.

Rementi los subjèctes prepausats ongan per Felip a nòstra reflexion:

- La distorcion de l'espaci-temps a l'apròchi dels traucs negres

- Lo comportament electro-magnetic al dintre de l'escala de Planck

- Lo ròtle del quichal dels atòms dins lo fonccionament d'una estèla a neutrons

- La cultura milenària del manhan en Anatolia orientala e son influéncia sus l'art vièlh dels Ititas

- La vida extra-terrèstra dins las autras galaxias e a la fac Pau Valèri

- La recèpta del fricòt d'escobilhas

Podrem tanben trabalhar amassa sus la revirada collectiva en occitan de l'òbra aparisenquida "des monologues du vagin". Avèm ja avançat sul titol lo còp passat, serà: lo repapitge de la pachòla.

A lèu de vos veire,

N: Pichon rampèl per aqueles qu'an mancat lo còp passat:

Interpretacion fisica: 
La constanta de Planck es utilisada per descriure los fenomènas de quantification que se produsisson amb las particulas e que d'unas de sas proprietats fisicas ne prenon sonque de valors multiplas de valors fixas en luòc d'un ensemble continú de valors possiblas. Per exemple, l'energia d'una particula es religada a sa frequéncia per 

.

Se trapan de condicions aitalas de quantificacion dins tota la mecanica quantica. Per exemple, se es lo moment angular total d’un sistèm e lo moment angular dau sistèm mesurat dins una endrechièra que que siague, aquelas quantitats non pòdon prene que las valors :

• , avec : 2j = 0, 1, 2, 3, 4, ...
• , avec : m = -j, -j+1, ..., j-1, j.

En consequéncia, es de còps considerada coma un quantum de moment angular per çò que lo moment angular d'un sistèm que que siague, pagelat al respècte d'una causida  que siague  particulara d'axe, est totjorn un multiple entièr d'aquela valor.
La constanta de Planck reducha aparéis tanben dins los enonciats del principi d'incertèsa de Heisenberg. L’escart tipe d’una mesura de posicion e aquel d’una mesura de quantitat de moviment del long del meteis axe obeisson a la relacion seguenta :

.

La constanta de Planck reducha es tanben emplegada dins lo sistèm d’unitats dich de las unitas de Planck.

Mèfi de pas confondre:

Dins la teoria dels còrs negres, mai que mai per l'expression de la luminància, s'emplègan doas autras constantas de Planck sonadas C₁ et C₂ :

• C₁ = 3,7415×10^-16  W⋅m²⋅sr^-1, soit C₁ = 1 1 905×10^-16  W⋅m²
• C₂ = 1 4 388×10^-2  m⋅K

Es aisit, non!

Tangò per una mameta

Dins lo reire-país clapassièr, que sèm pas pro nombroses a nos engatjar per defendre la lenga nòstra e que podèm pas montar una associacion dins cada vilatjòt, avèm mesa en plaça una estrategia: infiltrar, s'entraucar dins las associacions existentas e las occitanizar de l'interior.
Aital l'amic Joan-Claudi, qu'es pas tan vièlh qu'aquò, se marquèt al club de l'atge d'aur de sa comuna, Argelièrs; aital escriguèri aquela per l'acançonar coma se deu...

Per Joan-Claudi que faguèt don de son cadavre a nòstra Causa mespresada

Occitània, Ò fada encantarèla,

Qu'emmascas tos mascles,

D'un amor baug, panta subrebèla.

Quand aicí tot s'engruna e se fendascla,

Regrelha totjorn quauque sagata,

Èrba d'agram de tu enfachinada.

Aital lo bèl enfant badaire*

Filh de la raça Roquetiana,

Sublim martir, mon fraire,

Se sacrifiguèt, cap e tot, Ò Occitània!

Argelièrs, Ò tèrra dos còps benesida,

Nòstre poèta mai bèl de ton ventre nasquèt,

Amai, bona fortuna, aquèla idòla,

Que per ta respelida se marquèt,

Passatemps ges en rapòrt amb son atge,

Al club dels ainats dau vilatge.

Tot lo Sant-Clame de l'ivern, nòstre Sant,

Sus l'autar cultural escamparà sa sang,

Per qu'a la prima jol folhum negre de l'amorrièr,

Resclantigue ta lenga, Ò, Argelièrs!

Ò Joan-Claudi, de l'abnegacion caparruda,

Dins tos braces las tanturlas mostachudas

Dansaràn lo tangò, viraràn lo cha-cha,

E, s'o cal, coma lo mèrla de la comba

D'una mata a una autra mata anaràs...

Mas fin finala, Mèstre Albarèda tornarà,

De l'autbòis ressontira lo cant agrolós,

Se mesclant a jamai al laus amorós,

Que pels sègles dels sègles ton nom benesit

Als Aliscamps acompanharà, Ò Joan-Claudi.

* badaire: escais nom de los d'Argelièrs qu'an sul davant de pòrta un païsatge tan bèl que passan son temps a l'agachar.

Nòstras amigas, las bèstias...

   Marrida pontannada pels pofres...

   Pau, lo pofre alemand, s'es escantit dins son bocal. (De legir sus aquò lo comentari requist del manja-pofre, çai-jos après "Fumèta") Lo paure el, pecaire, que donèt una idèa tan bèla de la comprenèla de tria del mitan fotbalistic: caliá èstre finaudèl per demandar a un pofre sos pronostics sus las partidas de buta-bala... La seguida nos mostrèt qu'èra lo pofre lo mai intelligent de la còla.
  Pau lo pofre, que causiguèt Espanha, finirà en tapàs, Òle!!!

   Jòrdi, lo nòstre pofre regional, a plegat tanben son para-pluòja lo dimenge que ploviá a ferradàs. Çò que, los amòrris d'amondaut, que fan al nòstre la pluòja e lo bèl temps, sonan ara, los piòts, un episòdi cevenòl! E ta tanta Nina es benlèu un episòdi cevenòl!
   De pariar que lo septimaniac a pas finit de nos costar car, que la relèva es pas mal, non mai!  La primièra economia que podián faire aqueles degalhaires de l'argent public, seriá estada, en luòc d'enfectar l'aclapaire de Puòch Laurenç, d'escampar la caissa dins un trauc que lo Clapàs n'es claufit. E òpa! dins lo trauc. Un pauc de cement, un pauc de quitran, un chic de pelenc, Estacion lo Pofre, tot lo mond davalan!
   De pariar tanben, que lo Jòrdi serà lèu estatuficat. Non pas coma o an ja fach a Seta, fàcia la comuna, en pofre de fonta, non, en òme grand que siaguèt, còsta Lenina, Mao, Simon de Montfòrt...E, te sabi ieu...
   Tan melhor, que quand me serai reincarnat en pijon, sauprai onte anar tombar las cauças ! (es de segur un biais de dire!)

   Marrida passa tanben pels manja-pofres, escais de los de Vilanòva-de-Magalona, que caldrà d'ara endavant sonar Vergonha-de-Magalona. O sabètz, qu'aval, dins la launa, una associacion republicana de salut public, al nom de la democracia e de las libertats ciutadanas, vòl faire levar los panèls en lenga nòstra. Son integrista de president, se ditz Robèrt H., e de segur aquel Robèrt es ni grand, ni mai pichon qu'es pas prèst de faire deman un diccionari! (dèu aver lo compronòbis d'un fotbalaire trocejat que gorgota dins la borrida!)

   Mercé Ro-Ro, de velhar tan plan sus nosautres. Te quilharem a tu, Sauvaire de la Patria en dangièr, una estatuassa dins çò que siaguèt lo Thòt, e per tu, me farai gabian esfoirat e te rendrai l'omenatge.

Fumeta

   Temps agradiu de davalada que s'alentís dapasset per nos preparar melhor a l'ivern que s'anóncia.
Dejós la trelha rogejanta èrem a dinnar. Seguissiái de mos uòlhs somiaires un parpalhon jaune que volastrejava jos la genovesa quand, vegèri dins lo vent, revolumant, virolejant una pluma daurada.

   E me tornèron las paraulas de l'endevinhaire, èri ieu la pluma, èri ieu lo vent, l'agla de Bonèli...

   E m'enlairavi, volavi. S'apichonissiá Puòch Abon a dicha que dins la cisampa e dins la nèbla, enfin liure flotejavi. N'aprofiechèri per m'anar passejar dau costat de Sant-Lop, prenguèri lo pas de l'Òrtus raspalhant per jòc sas rancaredas de calquièr abans que de m'adralhar sus Erau. Las paraulas del poèta me portavan:

Long de la comba de l'Erau,

Lo vent davala

Dins l'argentum clar dels olius

Flume d'oblit.

M. Roqueta, Los saumes de la nuòch, "Oblit".

   Ribejavi dapasset las gòrjas, rasant las ondas escrumosas del flume, quand, a la nautor de la comba de Brunan, me volèron dins las plumas tres aglas negras. Dins lo ferotge combat que s'enseguiguèt, tot escàs se vegèri sas caras despietadosas asseudadas de ma sang e de mas paurs.
   Una semblava Cesar, lo Juli amb son nas crocut e l'autra un Napoleon de las aurelhas desempegadas que donava un pauc d'èr de Sarkò, lo tresen me'n remembri, portava la mostacha copada al cairat...
   Perdèri compés, cabussèri, piquèri del nas. M'anavi espotir, escagassar, escrapochinar, quand...
   Quand, ..., tombèri de morre dins l'aligòt que se refrejava dins la sièta de porcelana blanca, còsta mon espinèu que tubejava encara doçamaneta dins lo cendrièr.

   Per un còp, Molod, lo moro, m'aviá venduda de la bona!

Fumèta: los bonuses
Per me passar lo fotre de la cachavièlha, anèri a l'ordenator e cliquèri sul ligam:
http://www.planetdan.net/pics/misc/sarkozy.swf
(quand se cunha lo nanet, amb la mirga li cal desrabar lo cap, los pès amai lis alibòfis per l'escampar a l'azard Baltasar)
 FÒRÇA, FÒRÇA,  apasimant!

LOU Pelegrinatge Bèl

Per l'amic Cristòu,                                                       

que me perdone...                                      

   
   Quand òm fa per far bolhir sa topina magrostina (topina or not topina aquò es la question?) lo dur mestièr de monta-mametas, òm es pagat, pas gaire, per escotar la ràdio. Occitània la mondina, Ispanòc Narbona, (la ràdio d'aquí! ... mas d'un aquí qu'es de l'autre costat dau calhau), Lengadòc Montpelhièr, la melhora dins l'espèra d'Occitània-Cultura que se'n parlufeja dins los corredors mai secrets de la fac...

   Mas passejadas d'escotaire m'amenan pertot que i espelisson e s'i passisson las mametas, valent a dire dins totes los parçans que mos papetas benastrucs i vesián florir de galantas chatonas.

   Un matin, me venguèron quèrre e me diguèron d'anar en Provença, a Malhana. Imaginatz mon gaug, anavi faire Lo Pelegrinatge Bèl, dins los passes dau Profèta. Una Mirèlha, se sonan totas atal alai, qu'aviá mancada la darrièra barca de las Santas e que se sarrava dapasset de sos cent-cinquanta ans èra embarrada dins son ascensor.

   Un còp descunhada la tanturla e petaçat lo monta-davala, o benlèu lo contrari me rementi pas, me paguèt lo cafè (la mameta pas l'ascensor!) e avèm charrat.

   E ieu, evidentament, de demandar çò que demorava dins la Vila Santa de la vòia e de l'enavant dau Mèstre. E de me contar, lo Mas dau Juge, l'ostau-musèu e patin, e cofin, puòi una belugueta dins los uòlhs:

   - Çò mai bèl es son Mausolèu, al cementèri...

E, d'apondre lèu-lèu sens me daissar quincar:

   - Mas, Mistral, benlèu per farotariá, a pas volgut que son nom siaguèsse gravat dins la lausa, çò que fa, que sens ieu lo poiretz pas trapar...

Comprenguèri, e lèu-fach: las cambas torçudas, lo mal d'òsses, los agacins... Aquela mameta aviá la petelega de s'anar espacejar al cementèri dins ma veitura.

   - E ben, se volètz, nos enlevam...

Mon amic, aviái pas acabada la frasa, que reumatisme o pas, èra ja assetada dins l'autò.

   Me mostrèt lo tombelàs, se podiá pas mancar!!! Mas, es verai que i a pas lo nom d'escrich dessús, sonque de miliassadas de plancartas a cada canton per te l'ensenhar.

   - Vesètz, aquí avètz escalprada l'Arlesiana e de l'autre costat la Provençala, aquí son chin Manja-pan en fàcia de Pan-perdut un chin que reculhiguèt lo grand òme. Aquí la Santa-Estèla...
Me calavi un brieu davant la sepultura d'aquel que tant faguèt per nòstra lenga, d'aquèl que diguèt un jorn a l'Escotaire, (lo vertadièr!) a Magalona, quand èra dins son bon :

" Vostre parlà lengadoucian es un prouvençau abilha dau dimenche." *

Ensajavi d'oblidar lo lamentable abandon de 1907:

" Li patrioto de Prouvenço, acampa vuei en Avignoun,..., mandon a si coumpatrioto li vigneroun de Lengado, lou counfort calourent de sa fraternita..."

Pas mai. Bessai que lo Mèstre aviá perdut l'Oremus.
Una pichona votz tremolanta me diguèt a la chut-chut, dins l'aurelha, benlèu per pas destorbar ma meditacion o per pas se faire ausir de Dòna Mistral, qu'èra aquí aclapada còsta son òme.
   - I a tanben lo tombèl de sa mestressa...
E, de seguir una andana cap a una autra tomba mai pichona, marcada atanben de l'Estèla. Vegèri a costat d'aquesta, una placa:

Frederi Mistral, nebout, Capouillé dóu Felibrige,

Per la lengo ai fach ço qu'ai pouscut...

O quicòm d'aprochant.
   - E aquò?
   - Es son filhòl qu'es rebondut aquí. Comprenètz, me diguèt ma petulejanta mameta, Mistral e sos amics èran de mond bèls, intelligents e rics. An passat son temps a manjar, beure, e faire l'amor, çò que fa que la sang s'es perduda.
   Coma qué, raça raceja pas totjorn e de còps las agaças fan de canaris.

* D'anar veire en ligam lo siti remirable de l'amic manja-pofre, l'histoire de Villeneuve-lès-Maguelone.

In Vino Veritas

Se sonava Josèp, òm i disiá Pompeta
Vièlh jovenòme nasquèt cap a l'an pebre,
Un ivèrn de glaças, de marranas e de fèbres.
Santas-fonts jaladas, ges d'aiga-senhada,
Caliá faire quicòm, la campana tindèt,
Dins lo tres-sièis lo capelan lo batejèt.

Despopat amb una coa de merlussa,
Beviá coma un embut. Jamai assadolat
Un curat farcit d'ostias, lo t'auriá chapat.
Teta-fiòla, chuca-most, lèca-padena
Li avián pas mancat, en un mot coma en cent,
De la boca lo trauc, los paures sos parents.

Al trabalh li mostrava totjorn son esquina,
De set dimenges èran fachas sas setmanas,
Còstas en long, forçava sonque per cagar,
Amb'aquò galinièr, femnassièr, lèva-faudas
Vaquí lo retrach qu'ai tot juste un pauc quichat
De nòstre Pompeta, un òme de maridar.

Una veusa sarrada e marrida espina,

Tan rica coma ladra, e esquicha bonhetas

Aquí viviá amb sa filha soleta.

Grata-cuol sens jamai èstre estada ròsa,

Lorda a faire plòure, laida coma lo pecat,

Aviá fach fugir, fa bèl temps, totes los gojats.

Un ser de ganarra, Pompeta ensolelhat,
Mai qu'a mitat bandat, virèt sa canturla,
A clau empegat, quand vegèt la tanturla,
Se'n rendèt amorós, li diguèt minganèlas,
Darrèr un bartàs, li faguèt gatimèlas,
Ela, al formatge daissèt anar nòst' cat.

...

La filha embarrassada confessèt a sa maire,

Que de sa frucha l'òme èra lo semenaire.

D'aquèla lo vièlh dragon non faguèt la fièra,

Petèt coma lo tron, montèt sus sa figuièra,

En aprenent que de l'enfant de Pompeta,

Seriá dins quauques meses, ela la mameta.

Cercatz pas de morala, amics que m'escotatz,
Lo conte partís en berigòla, n'i a pas.
Lo grand ivronhàs, a la fin de la faula,
Après de segur quauques braves mostàs,
Quand venguèt de primalba lo pontejadís,
Siaguèt maridat a la mai rica dau país.

In Vino Veritas, çò diguèt lo poèta,
Vaquí plan resumida la vida de Pompeta.
Dempuòi se la passa en grand proprietari,
A pregar Sanch-Inhan amai Sant Adornin,
Lipet, jamai pus engolirà piqueta,
O cal dire: se n'es sortit a bragas netas!